پایان نامه و مقاله
نتیجه کارهای پژوهشی و علمی در قالب پایان نامه و یا مقاله در اختیار عموم قرار میگیرد.
مقاله و پایان نامه شباهت ها و تفاوت هایی دارند. در ابتدا به تعریف هریک میپردازیم و سپس تفاوت های آن ها را مورد بررسی قرار میدهیم.
مقاله
مقاله علمی نوشته ای آکادمیک است که حاصل پژوهش منطقی و عمیق علمی نظری یا عملی و یا ترکیبی از هر دو است که به واسطه یک یا چند نویسنده در مورد یک موضوع جدید خلق می شود و هدف از نوشتن آن بررسی یکی از مسایل علمی، اخلاقی، ادبی، اجتماعی برای دست پیدا کردن به نتایج جدید است.
عموما مخاطب مقالات علمی افرادی هستند که در همان زمینه ی پژوهشی متخصص هستند و عموما خود پژوهشگرند.
مقاله خود دارای انواعی است که عبارتند از:
- استدلالی
- توصیفی
- تحلیلی
- اکتشافی
- مروری
آنچه در مقاله مشاهده میکنید:
- هر مقاله شامل یک پاراگراف است که تحت عنوان مقدمه به بیانیه پایان نامه و مقاله و ایده های بزرگ می پردازد.
- یک پاراگراف میانی که ارزش و اعتبار مقاله را به خواننده اثبات میکند و از مقاله حمایت میکند.
- پاراگراف پایانی که موضوعات و استدلال های ارائه شده در مقاله را یک جا مطرح میکند.
ساختار یک مقاله عموما از یک الگوی مشابه پیروی میکند.
شما در هر مقاله موارد زیر را مشاهده می کنید:
- عنوان مقاله
- اسامی نویسندگان
- چکیده
- کلمات کلیدی
- مقدمه
- بدنه یا متن
- نتیجه گیری
- منابع و ماخذ
پایان نامه
نویسنده پایان نامه، دانشجویی است که زیر نظر یک هیئت علمی پژوهش میکند. عنوان پایان نامه عموما محدود و تخصصی است و تحقیق در مورد آن زمان معین و متکی بر روش های علمی را مطالبه میکند. همین ویژگی ها کافیست تا پایان نامه به منبع اطلاعات ارزشمند برای علاقه مندان به حوزه تخصصی پژوهش تبدیل شود.
پایان نامه ها عموما اساس تدوین مقالات یا کتاب های نگارش شده بعدی میشوند و تا آن زمان تنها مدرک دسترس پذیر آن فعالیت علمی محسوب میشود.
در دانشگاه های ایران ارائه پایان نامه یکی از شرایط فارغ التحصیلی در مقطع ارشد است.
عموما بررسی پایان نامه ها از دو جهت صورت میگیرد:
- به عنوان گامی مقدماتی و نخستین جهت تحقیقات بعدی
- به عنوان فعالیتی که برآیند یافته های دانشجو در طول دوره تحصیل است.
ساختار یک مقاله و فصل ها و قسمت های مختلف هر فصل را مشاهده میکنید.
فصل اول
فصل اول به معرفی پژوهش می پردازد و قسمت های مختلف آن را در زیر مشاهده میکنید.
مقدمه:
طرح کلیات پژوهش در حدود یک پاراگراف
بیان مساله پژوهش:
- شرح دادن مسئله و ارائه آن ها به شکل سوال کلیدی جهت پاسخ دادن به کمک پژوهش
- ضرورت و الزام انجام پژوهش.
- توضیح علت و چرایی فعالیت و لزوم پژوهش.
- آنچه در پژوهش نوآوری است و سبب تمایز پژوهش با بقیه پژوهش ها میشود.
اهداف پژوهش:
آنچه که پژوهش به جهت آن صورت گرفته است.
سوالات پژوهش:
مسیری که اجرای پژوهش را مشخص میکند.
فرضیه های پژوهش:
مسیر انجام پژوهش.
دامنه پژوهش:
- دامنه موضوعی و مکانی پژوهش در این قسمت با تمییز و تفکیک ذکر می شود.
- امکانات و محدودیت های پژوهشگر.
- تعریف نظری و عملیاتی وا‍ژه ها و مفاهیم پژوهش.
فصل دوم پایان نامه
عنوان فصل دوم پایان نامه ادبیات پژوهش است و در این فصل به سابقه تاریخی و مبانی نظری و پیشینه پژوهش پرداخته میشود که از فصل های وقت گیر است.
مطالب ارائه شده در این فصل همگی باید با استناد آورده شود و منابع ذکر شود و عموما تاریخچه از گذشته دور و نزدیک شروع و با چشم انداز پژوهش خاتمه پیدا میکند.
مبانی و یا چارچوب نظری باید به مفاهیم و متغیر ها و ارتباط اشتراکی آنها با یک دیگر بپردازد.
فصل سوم
عنوان این فصل مراحل انجام پژوهش و ابعاد و راه کار های آن است.
در این فصل روش پژوهش تشریح می گردد. فصل سوم فصل کوتاهی است اما از نظر اهمیت در جایگاه بالایی قرار دارد. بیشتر مطالب این فصل از پیشنهاد پژوهش گرفته شده است.
مقدمه:
- معرفی محتوای فصل در یک پاراگراف.
- ذکر نوع پژوهش.
- محیط پژوهشی.
- ذکر مکان و زمان و انجام پژوهش.
- در اختیار گذاشتن اطلاعاتی نظیر جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری و استراتژی و مسیر اجرای پژوهش در اختیار مخاطبین و دیگر پژوهشگران.
متغیر های پژوهش:
تعریف شاخص های تغییر پذیر.
ابزار گردآوری پژوهش:
- ابزار جمع آوری داده ها و تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش.
- روش گردآوری داده های پژوهش.
- روش تحلیل داده ها.
فصل چهارم پایان نامه یا تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
مقدمه:
معرفی آنچه در فصل به آن پرداخته ایم.
توصیف داده یا همان آمار توصیف:
- جداول و نمودار های توصیفی
- آزمایش فرضیه ها یا طرح سازی سوالات که تحت عنوان آمار توصیفی یاد میشود.
مدل اولیه و نهایی پژوهش:
بررسی ضریب تاثیر…
خلاصه مطالب:
خلاصه مطالب ارائه شده در فصل.
فصل پنجم
عنوان این فصل نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات می باشد. در این فصل نیاز به استنادات نیست و آنچه ارائه میشود، صرفا برگرفته از یافته های نویسنده و پژوهشگر در طی پژوهش است.
هدف از تدوین فصل پنجم، بحث و نتیجه گیری است. فصل پنجم خود دارای چندین محور است.
این چند مرحله به شرح زیر است:
بررسی های تحقیق و تفسیر نتایج.
پیشنهاد هایی برای تحقیقات آتی.
محدودیت های پژوهش.
تفاوت پایان نامه و رساله با مقاله.
حجم پایان نامه و رساله از حجم مقاله بیشتر است.
موضوع پایان نامه نسبت به مقاله علمی جامع تر و گسترده تر می باشد.
پایان نامه دید گسترده تر و بزرگتری نسبت به مقاله دارد زیرا مقاله دیدی کوتاه و خرد نسبت به موضوع دارد.
استفاده از انواع روش های تحقیق در پایان نامه به علت حجم گسترده مرسوم تر است.
مقالات که دارای حجم کمتری هستند مجبورا از یک روش تحقیق یا ترکیبی از روش ها استفاده میکنند.
عموما پایان نامه نوشته ای جدید و در مورد موضوعی جدید است اما مقاله میتواند از پایان نامه های نوشته شده استخراج گردد و یا مرور بر مقالات علمی که قبلا انجام شده است داشته باشد.
اهداف مقاله از پایان نامه محدود تر است.
در نگارش پایان نامه از منابع بیشتری استفاده میشود و نسبت به یک مقاله علمی دارای گستردگی بیشتری دارد.
پایان نامه و مقاله تفاوت هایی را در بخش های تشکیل دهنده دارند.
نویسندگان و پژوهشگران پایان نامه عموما دانشجویان ارشد و دکترای هستند که برای گرفتن مدرک تحصیلی اقدام به نگارش کرده اند اما برای مقاله نویسی نیازی نیست تا فرد حتما دانشجو باشد.
