معرفی سیر تا پیاز رشته روانشناسی و گرایش های آن

روانشناسی، یکی از رشته محبوب گروه علوم انسانی در مقاطع مختلف تحصیلی است، که دانش آموختگان این رشته از شانس خوبی برای ورود به بازار کار برخوردارند.

حوزه اصلی مطالعه این رشته، رفتار انسان ها و علل شکل گیری فرآیند های ذهنی آنهاست، که در گرایشات مختلفی مورد بررسی و بحث قرار می گیرد. در واقع می توان گفت روانشناسی، علم مطالعه رفتار و فرآیند های ذهنی انسان به شمار می رود.

روانشناسی بالینی، روانشناسی عمومی و روان سنجی، سه گرایش رشته روانشناسی در مقطع ارشد هستند، که در حال حاضر امکان ادامه تحصیل آنها در مقطع دکتری برای دانشجویان وجود دارد. لازم به ذکر است، داوطلبان با تحصیل در این رشته، علاوه بر موارد ذکر شده، از شانس خوبی برای مهاجرت تحصیلی نیز برخوردار خواهند بود.

از شما دعوت می کنیم در ادامه مطلب با مرکز مشاوره آویژه همراه باشید، تا به بررسی رشته روانشناسی و گرایش های آن بپردازیم.

توانایی های لازم برای تحصیل در رشته روانشناسی

فردی که به دنبال رشته روانشناسی می رود، باید مهارت هایی مانند انعطاف پذیری در رفتار و مهارت های تصمیم گیری، حل مسئله و علاقه به کمک و رفع مشکل انسان ها داشته باشد.

همانطور که گفته شد، روانشناسان رفتارها و فرآیند های ذهنی انسان را مطالعه می کنند.

یک روانشناس باید بتواند بر اساس روش های روانکاوی، طی گفت و گو اقدام به ریشه یابی تعارضات رفتاری افراد کرده و به حل آنها از طریق تصویرسازی سازی ذهنی و گفتاردرمانی کمک کند.

معرفی رشته روانشناسی

به بیان ساده، روانشناسی با تمرکز بر دلایل شکل گیری رفتار، به مطالعه فرایندهای ذهنی انسان بر یافته های علمی و تحقیقات حوزه های مختلف روانکاوی می پردازد.

در واقع رفتار انسان مجموعه فعالیت ها و اعمالی است که می توان آنها را مشاهده و اندازه گیری کرد. از جمله این فعالیت ها می‌توان به صحبت کردن، راه رفتن و همچنین فعالیت های ذهنی که نمی شود به صورت مستقیم آنها را دید، اشاره کرد. برخی فعالیت های ذهنی مانند تفکر، ترس و هیجان که از سنین خردسالی تا بزرگسالی همراه انسان است، از جمله این موارد می باشد.

روانشناسی علمی است که نیازهای طبیعی انسان را درک می‌کند و در نظر می‌گیرد و پیچیدگی های زندگی امروز مردم را مطالعه می کند.

گرایش های رشته روانشناسی

با توجه به این که رشته روانشناسی به صورت مستقل یک علم نسبتا جدید به شمار می رود، گرایش های آن نسبت برخی رشته ها کمتر شناخته می شود.

روانشناسی بالینی، روانشناسی عمومی، روان سنجی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی کودک و نوجوان، روانشناسی صنعتی و سازمانی و… گرایش های مقطع ارشد روانشناسی هستند که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم.

انجمن روانشناسی آمریکا تا به حال ۵۳ زمینه مختلف برای رشته روانشناسی معرفی کرده؛ اما با توجه به همه جانبه بودن این رشته و جدید بودن آن، انتظار می رود در آینده ای نه چندان دور بلکه نزدیک، تعداد گرایش های این علم در زمینه های مختلف بیشتر شود.

زیست شناسی، انسان شناسی، جامعه شناسی، فلسفه و… از جمله علومی هستند که در روانشناسی بسیار مهم و کاربردی به حساب می آیند و روانشناسی حرف زیادی برای گفتن در این زمینه ها دارد.

وظایف اصلی روان شناسان

با توجه به گرایش و تخصصی که هر روانشناس دارد، مسئولیت های مختلفی در حوزه وظایف او قرار می گیرد.

برخی از وظایف روانشناسان در حیطه تخصصی خود، بشرح زیر است:

یکی از وظایف روانشناس مشاوره، رسیدگی به مراجعه کنندگان برای حل مشکلات و تصمیم گیری در زمان های پر استرس زندگی آنهاست.

از وظایف روانشناسی بالینی، می توان به این مورد اشاره کرد که در صورتی که بیمار، در شرایطی مثل نگرانی، اضطراب، افسردگی و سایر بیماری های روانی قرار داشته باشند، روانشناسی بالینی به آنها کمک می کند.

روانشناسان شغلی، باید در شرکت ها و سازمان ها حضور داشته باشند و برای بهبود عملکرد و افزایش کارایی آنها افراد را یاری کنند.

روانشناسی جرم شناسی این وظیفه را دارد که از تئوری هایی که در علم روانشناسی وجود دارد، در شناخت جرایم و بهبود مجرمین استفاده کند.

وظیفه روانشناس سلامت نیز گسترش رفتار، نگرش سالم و کمک به افراد بیمار و خانواده های آنها برای غلبه بر شرایط و مشکلات موجود و بهبود کیفیت زندگی آنهاست.

روانشناس ورزشی وظیفه دارد که برای بهتر شدن عملکرد در زمینه مربیگری آموزش و رقابت ورزشکاران یاری دهد.

تفاوت روانشناسی و روانپزشکی

معمولا به دلیل شباهت در نوشته روانشناسی با روانپزشکی اشتباه گرفته می شود؛ در حالی که این دو تفاوتهای اساسی با هم دارند.

روانپزشک پزشکی است که پس از اتمام دوره ۷ ساله پزشکی عمومی با شرکت در آزمون تخصص رشته روانپزشکی را انتخاب کرده است؛ او می تواند دارو تجویز کند.

در حالی که روانشناس به مطالعه اختلالات روانی و تشخیص و مدیریت آنها پرداخته و از پیشرفت آن جلوگیری می کنند. متدهای درمانی روانشناسان بسیار متفاوت از روانپزشکان است.

مقابله درمانی، گروه درمانی خانواده درمانی و بسیاری دیگر از متدها مخصوص روانشناسان است.

تنوع گرایش های رشته روانشناسی

گرایش های رشته روانشناسی که امکان تحصیل آنها در ایران در مقطع کارشناسی ارشد وجود دارد، عبارتند از:

• روانشناسی تربیتی
• روانشناسی عمومی
• روان سنجی
• روانشناسی بالینی
• بالینی کودک و نوجوان
• روانشناسی صنعتی و سازمانی
• رشته آموزش و پرورش کودکان استثنائی
• گرایش روانشناسی اسلامی
• روانشناسی اجتماعی
• بهداشت روان

رشته روانشناسی تربیتی

موضوع این شاخه از روانشناسی، کاربرد روانشناسی در یادگیری و آموزش است. چگونگی یادگیری روش های آموزشی سنجش آموزه ها از مواردی است که در این شاخه بحث می شود.

در این گرایش دانشجویان واحدهایی مانند نظریه های انگیزش در آموزش و پرورش، سنجش و اندازه گیری، نظریه ها و روش های آموزش و… را می خوانند.

روانشناسی عمومی

روانشناسی عمومی، پایه علم روانشناسی است. که موضوع آن مطالعه بر روی رفتار احساس انگیزه هوش یادگیری شخصیت اختلالات روانی و… است و مشکلات روان انسان را در این زمینه ها بررسی می کند. این شاخه کل روانشناسی را در بر می گیرد.

روان سنجی

در این گرایش آزمایش های روان شناسی به عدد و رقم تبدیل می شود. پدیده های روانی انسان از حالت کیفی به کمی تبدیل می شود و نتیجه عدد و رقمی است که می توان آنها را با هم مقایسه کرد.

این روانشناسان با تفسیر و نمره دادن به تست های هوش و شخصیت شناسی و… به سازمان ها کمک می کنند تا افراد لایق را استخدام کنند.

روانشناسی بالینی

این گرایش یکی از شاخه های علم روانشناسی است، که با بررسی و تحقیق به درک، پیش بینی و درمان هر چه بهتر ناتوانی ها، ناهنجاری ها و همچنین آشفتگی های روانی زیست شناختی و روان شناختی فردی و اجتماعی کمک می نماید.

این علم در مقیاس وسیع به بررسی جمعیت های مورد مطالعه می پردازد. این رشته در زمینه های مختلف نظیر پژوهش، مشاوره، مداخله و درمان، مدیریت و دیگر موارد به منظور تشخیص و درمان بیماری ها و همچنین پژوهش درباره آنها نقش آفرینی می کند.

روانشناسی کودک و نوجوان

این افراد، روانشناسان تحصیلی و تربیتی هستند که با گذراندن دوره های در زمینه نمو کودک، آموزش و پرورش و روانشناسی بالینی به مطالعه مسائل مربوط به کودکان و مشکلات هیجانی و آموزشی آنها در دوران تحصیل می پردازند.

روانشناسی صنعتی و سازمانی

روانشناسی سازمانی، اهداف زیر را دنبال می کند:

گزینش مناسب ترین افراد برای جایگاه شغلی خاص و نگهداری آن

طراحی ساختارهایی برای افزایش همکاری و بهتر شدن کار گروهی

بهبود ارتباط انسان با ماشین

رشته آموزش و پرورش کودکان استثنائی

هدف این رشته پرورش کودکان استثنایی از کودکان تیزهوش تا عقب ماند و دارای نقص عضو است. در این شاخه برای کودکان زمینه هایی برای رشد فراهم می شود تا توانایی های ذهنی آنها شکوفا شود.

دانشجویان این شاخه دروسی مانند روانشناسی بالینی کودک، اصول و روش های آموزش و پرورش عقب ماندگان ذهنی، بازپروری حرکتی و… را می خوانند.

گرایش روانشناسی اسلامی

این گرایش مفاهیم روانشناسی را از دیدگاه اسلامی بررسی می کند. در واقع تلفیق دو دیدگاه کلاسیک و اسلامی این رشته را پدید آورده است.

روانشناسی اجتماعی

در این گرایش رفتارهای اجتماعی انسان ها موضوع مطالعه است.

بهداشت روان

فارغ‌التحصیلان این رشته با استفاده از علوم رفتاری و روانشناختی به ارتقا سطح سلامت روان افراد خانواده ها کمک می کنند.

بازار کار روانشناسی

با توجه به تخصصی که دانشجو در طول ۴ سال به دست می آورد و همچنین تمایل خود فرد، می‌تواند بعد از فراغت از تحصیل با ارگان‌های مختلف همچون بیمارستان، زندان، مدارس و مراکز تحقیقاتی دانشجویی مشغول به کار شود. مراکز توانبخشی و نیز ترک اعتیاد از مقاصد هدف فارغ‌التحصیلان رشته روانشناسی است.

باید توجه کرد با مدرک کارشناسی روانشناسی، نمی‌توان اقدام به تاسیس مرکز مشاوره و کلینیک روانشناسی کرد. حداقل مدرک مورد نیاز برای اینکار، کارشناسی ارشد روانشناسی است که پس از فراغت از تحصیل، برای اخذ مجوزها از طریق سازمان بهزیستی باید اقدام کرد.

اگرچه هر ساله تعداد زیادی روانشناس در مقاطع مختلف از دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل می‌شوند، که موجب رقابت زیاد در بازار کاری این رشته شده‌اند؛ اما جامعه پیرامون آنقدر ظرفیت خالی از نظر داشتن روانشناس دارد که شاید تا سال ها بعد فضای کافی برای کار و فعالیت در این رشته وجود داشته باشد.

از این رو، رشته روانشناسی از جمله رشته‌هایی که بازار کاری مناسبی دارد شناخته می‌شود.

مزایا و معایب رشته روانشناسی

در رشته روانشناسی فرد یاد می گیرد چگونه سلامت روان خود را حفظ کند. این می تواند در زندگی روزمره و برخورد با اطرافیان مورد توجه قرار گیرد.

احساس رضایت از درمان بیماران و دیدن افزایش اعتماد به نفس آن ها اگر از کار با مردم لذت می برید

می توانید با کسب مجوز های لازم مطب خود را راه اندازی کنید، کسب و کار خود را داشته باشید و کارآفرینی را تجربه کنید.

روانشناسی به شما فرصت تجربه چالش های جدیدی را می دهد و این برای افرادی که از کارهای تکراری خسته می شوند فرصت خوب به شمار می رود.  همه این ها زمانی است که شما به کار خود عشق دارید.

از معایب آن می توان به ناشناخته بودن این علم در بسیاری از مناطق اشاره کرد. این که بسیاری از مردم لزومی به مراجعه به مطب روانشناسی را در خود  نمی بینند

روانشناسی کاری است که با مردمی که به لحاظ روحی و روانی مشکل دارند سر و کار دارد و این خطر وجود دارد که پس از مدتی دچار فرسودگی و خستگی شوند.

نحوه ورود به رشته روانشناسی

داوطلبین گروه های آزمایشی انسانی و علوم تجربی، می‌توانند رشته روانشناسی را در لیست انتخاب رشته کنکور خود انتخاب کنند. این رشته در گروه تجربی در زیرگروه یک و در رشته انسانی در زیرگروه ۵ قرار دارد.

لازم است هنگام انتخاب رشته و مشاوره انتخاب رشته کنکور خود، به تراز خود در این زیر گروه ها توجه کنید.

علاوه بر این، رشته روانشناسی در لیست رشته های بدون آزمون کنکور سراسری نیز وجود دارد. داوطلبینی که به هر دلیلی نتوانستند از طریق کنکور سراسری در این پذیرفته شوند، می توانند با ثبت نام بدون کنکور دانشگاه سراسری، وارد رشته روانشناسی شوند.

سخن آخر

روانشناسی از جمله رشته های محبوب گروه آزمایش علوم انسانی است که بسیاری از داوطلبان هدف خود را قبولی و ادامه تحصیل در روانشناسی قرار داده اند.

رشته روانشناسی طی سالیان اخیر با استقبال زیادی از جانب متقاضیان روبرو شده و دلیل این امر بازار کار مناسب و وجهه کاری متمایز دانش آموختگان این رشته است.

در این مقاله قصد داشتیم تا شما را با گرایشات این رشته در دانشگاه و همچنین آینده کار آن آشنا کنیم. لطفا در صورتی که سوال و یا دغدغه ای نسبت به این موضوع داشته باشید، با کارشناسان مرکز مشاوره آویژه در ارتباط باشید و سوالات خود را مطرح کنید.

برای بهره مندی از خدمات تخصصی مشاوره تحصیلی آویژه، از سراسر کشور و بدون پیش شماره با ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید. منتظر شنیدن صدای گرمتان هستیم.

سوالات متداول

آیا امکان تحصیل در مقطع ارشد و دکتری رشته روانشناسی در ایران وجود دارد؟

بله؛ در مقطع کارشناسی ارشد با ۶ رشته تحصیلی و در دکتری نیز با چندین رشته وجود دارد.

میزان درآمد فارغ التحصیلان رشته روانشناسی و گرایش های آن چقدر است؟

با توجه به شغلی و فعالیتی که فرد در پیش بگیرد، میزان درآمد متفاوت است. میزان درآمد ماهانه فارغ التحصیلان به طور میانگین از حدود ۲ میلیون تومان تا ۱۰ میلیون تومان می باشد. اطلاعات بیشتر میزان درآمد روانشناسان در این مقاله ارائه شده است.

امکان تحصیل در رشته روانشناسی با دیپلم تجربی وجود دارد؟

بله؛ امکان تحصیل در رشته روانشناسی برای فارغ التحصیلان رشته تجربی در دانشگاه های غیرانتفاعی، آزاد و پیام نور وجود دارد.

معرفی سیر تا پیاز رشته روانشناسی و گرایش های آن

شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.