۰ تا ۱۰۰ چگونه خلبان شویم؟ زیرشاخه ها، آینده شغلی و حقوق

رشته خلبانی کلید ورود به شغل جذاب و خاص خلبانی است. برای ورود به این رشته لازم است فرد دارای دیپلم ریاضی یا تجربی بوده و در آزمون سراسری یا آزمون غیر متمرکز دانشگاه ستاری شرکت کند و تراز لازم را به دست بیاورد.

در این مقاله مرکز مشاوره آویژه قصد داریم تا درباره آرزوی مشترک کودکی مان صحبت کنیم و ببینیم چگونه می توان به سوی آسمان ها پرواز کرد. تا پایان این مطلب جذاب با ما همراه باشید.

🌟 خلبانی در هر جای دنیا به دو دسته نظامی و غیر نظامی تقسیم می شود. خلبان های نظامی عملا به استخدام ارتش درآمده و به عنوان یک فرد نظامی شناخته می شوند. این در حالی است که خلبان های غیر نظامی به عنوان خلبان سازمان هوایی کشور محسوب خواهند شد.

🌟 بنابراین در همین ابتدای کار این مسئله را در نظر داشته باشید که رشته خلبانی از همان ابتدای راه به دو مسیر نظامی و غیر نظامی تقسیم بندی می شود که هر کدام از آن ها گرایش های خاص خودش را دارد. اگر بخواهیم به صورت خلاصه عنوان کنیم:

حال ما در این مقاله مرکز مشاوره آویژه می خواهیم دقیقا بدانیم شرایط ورود به رشته خلبانی چیست و این رشته چه ویژگی هایی دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید.

تحصیل در رشته خلبانی

خلبانی یکی از گرایش‌ های مهم رشته‌ هوانوردی میباشد. حیثیت اجتماعی خلبانی در کنار مسئولیت بزرگ و خطرات شغلی آن، اهمیت آگاهی و آمادگی خلبان را برای تصمیم‌ گیری در شرایط خاص و بحرانی بیشتر از هر شغل دیگری کرده‌ است.

یک خلبان مسئول جان انسان‌ ها در هر پرواز است و به همین سبب رشته خلبانی به توانمندی‌ های خاصی نیاز دارد.

گفته می‌ شود خلبانان سالم‌ ترین و دقیق‌ ترین افراد جامعه هستند.

خلبانی شغلی است که افراد شاغل در آن به دلیل فشار روانی بالا باید در رفاه و آسایش کامل باشند و کمترین دغدغه‌ ذهنی را داشته باشند.

پذیرش در رشته خلبانی در تمام کشورهای دنیا شرایط ویژه‌ ای را دارد و تقاضا برای آن در همه جای دنیا بسیار زیاد است، با این وجود خلبان شدن در ایران هزینه‌ کمتری نسبت به بسیاری از کشورهای جهان دارد و از طرفی آموزش‌ های خلبانی در ایران از استاندارد و اعتبار بالایی برخوردار است.

رشته خلبانی در ایران

در ابتدا لازم است به شما بگوییم که رشته خلبانی در دانشگاه به رشته هوانوردی معروف است.

رشته هوانوردی دارای 3 گرایش متفاوت به شرح زیر دارد:

• رشته خلبانی
• رشته مراقبت پرواز
• رشته ناوبری هوایی

موضوع بحث امروز ما درباره رشته خلبانی است اما گریز کوتاهی نیز به سایر گرایش های آن می زنیم تا اگر به اطلاعات نیاز داشتید، آن را به دست آورید. نخست بیایید شرایط اولیه درباره احراز در رشته خلبانی را باهم بررسی کنیم.

دوره های خلبانی

امروزه دوره های خلبانی به آموزشگاه های خصوصی واگذار شده است و همین امر سبب شده است تا شهریه و هزینه های این دوره ها بسیار بالا برود. به دلیل متغیر بودن هزینه های آموزش خلبانی، از اعلام قیمت و شهریه آن خودداری می کنیم.

دوره های خلبانی در حالت عادی حدود 26ماه زمان می برد و به 3 بخش تقسیم می شود:

• دوره PPL
• دوره CPL
• دوره تجهیزات خلبانی یا IR

در ادامه به توضیح دوره های خلبانی می پردازیم.

دوره خلبانی PPL

PPL اولین دوره ای است که فرد باید آن را بگذراند. در واقع شرایط اولیه ای که در جدول بخش اول مطلب نوشتیم، برای شرکت در این دوره است. به غیر از موارد گفته شده فرد برای شرکت در دوره PPL باید در آزمون زبان انگلیسی تخصصی نیز پذیرفته شود.

شما با گذراندن این دوره می توایند خلبانی هواپیمای شخصی در شرایط آب و هوایی مناسب و مورد تایید سازمان هوانوردی را بر عهده بگیرید. در واقع گواهینامه این دوره برای خلبانی هواپیماهای فوق سبک و سبک است.

این دوره حداقل 6 ماه طول می کشد و شامل موارد زیر می شود:

• حداقل 469 ساعت کلاس تئوری
• حداقل 40 ساعت پرواز با هواپیماهای سبک و فوق سبک مدل های CESSNA172 و …
• 5 ساعت پرواز با شبیه ساز پرواز

بعد از گذراندن این دوره گواهینامه «خلبانی شخصی» به شما اعطا می شود. این اولین قدم برای خلبانی هواپیمای مسافربری است. بعد از موفقیت در این دوره باید برای دوره پیشرفته تر آماده شوید.

دوره خلبانی CPL

CPL دومین دوره ای است که فرد باید برای خلبان شدن آن را با موفقیت بگذراند. برای شرکت در این دوره شما باید در آزمون استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی ایران پذیرفته شوید و همچنین گواهی پایان دوره PPL را نیز داشته باشید.

این دوره برای خلبانی هواپیما های باربری و سنگین مانند بویینگ و ایرباس است و سخت تر و پیشرفته تر از دوره قبلی است. در صورت موفقیت در گذراندن این دوره، شما می توانید خلبانی هواپیما های باربری و تجاری را بر عهده بگیرید.

این دوره حداقل 10 ماه طول می کشد و شامل موارد زیر می شود:

• حداقل 385 ساعت کلاس تئوری
• حداقل 100 ساعت پرواز با هواپیماهای مدل CESSNA172 و …
• حداقل 10 ساعت پرواز با شبیه ساز پرواز

همانطور که می بینید در این دوره ساعت های عملی آن بسیار بیشتر از دوره قبلی است و همین موضوع نشان دهنده سخت تر و پیشرفته تر بودن آن است. بعد از گذراندن این دوره گواهینامه «خلبانی بازرگانی» به شما اعطا می شود. این دوره دومین قدم برای خلبانی هواپیماهای مسافربری است.

در واقع شما با گذراندن دوره CPL و موفقیت در آن، می توانید خلبانی هواپیما های سنگین باربری و تجاری را بر عهده بگیرید اما همچنان مجوز خلبانی هواپیما های مسافربری به شما داده نمی شود. یک قدم دیگر تا پایان این مسیر و پرواز به سوی آسمان باقی مانده است؛ با ما همراه باشید.

دوره خلبانی IR

به پیشرفته ترین دوره خلبانی یعنی IR خوش آمدید. برای استخدام در شرکت های هواپیمایی به عنوان خلبان، باید این دوره را با موفقیت بگذرانید. IR آخرین دوره ای است که برای رسیدن به خلبانی هواپیماهای مسافربری باید بگذرانید.

برای شرکت در این دوره شما باید در آزمون استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی ایران پذیرفته شوید و همچنین گواهی پایان دوره CPL را نیز داشته باشید.

این دوره برای آشنایی با آلات دقیق، تجهیزات و ابزار های خلبانی هواپیما برگزار می شود، حداقل 10 ماه طول می کشد و شامل موارد زیر می شود:

• حداقل 320 ساعت کلاس تئوری
• حداقل 20 ساعت پرواز با هواپیما های مدل CESSNA172 و …
• حداقل 20 ساعت پرواز با شبیه ساز پرواز

بعد از گذراندن این دوره گواهینامه «پرواز با آلات دقیق هواپیما» در شب و روز داده می شود.

نکته مهم دیگری که باید به شما بگوییم این است که لازم نیست برای خلبان شدن عجله کنید؛ حداقل سن برای استخدام در شغل خلبانی 26 سال تمام است. یعنی اگر حتی زودتر از این سن دوره های خود را با موفقیت بگذرانید، باز هم نمی توانید به استخدام در شغل خلبانی در بیایید. پس عجله نکنید و از مسیر پیش رو لذت ببرید.

رشته خلبانی و چارچوب های کلی آن

رشته خلبانی یکی از گرایش ها و زیرمجموعه های رشته هوانوردی محسوب می شود. اولین نکته ای که باید در خصوص گرایش خلبانی بدانید این است که 2 روش کلی برای ورود به رشته خلبانی وجود دارد:

حال در ادامه شرایط ورود به رشته خلبانی نظامی و غیر نظامی را مورد بررسی قرار می دهیم و جنبه های مختلفی از آن را بیان می کنیم.

رشته خلبانی نظامی در دانشگاه ستاری

فردی که می خواهد در آینده شغلی خود به عنوان یک خلبان نظامی شناخته شده و وارد ارتش (نیروی هوایی) شود، باید در دانشگاه ستاری (رشته هوانوردی) تحصیل کند. برای ورود به این رشته تحصیلی در دانشگاه شهید ستاری لازم است که ابتدا فرد متقاضی در آزمون غیر متمرکز این دانشگاه شرکت کرده و در آن قبول شود.

منظور ما از آزمون غیر متمرکز این است که این آزمون تنها توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران به عاملیت دانشگاه شهید ستاری برگزار شده و سازمان سنجش در آن دخالتی ندارد. بنابراین برای ورود به رشته خلبانی نظامی نیازی به شرکت در آزمون سراسری نیست.

شرایط عمومی ورود به رشته خلبانی دانشگاه شهید ستاری

برای تحصیل در دانشگاه شهید ستاری در رشته خلبانی نیاز است فرد شرایط عمومی مشخصی را داشته باشد که عبارتند از:

🟠 فرد مسلمان بوده

🟠 تابعیت ایرانی داشته

🟠 مقید به نظام جمهوری اسلامی ایران

🟠 التزام عملی به ولایت فقیه

🟠 ارائه تعهد و ضمانت محضری مبنی بر پرداخت دو برابر هزینه تحصیل (جریمه) در صورت استعفا یا اخراج

🟠 شرط سنی حداقل 16 سال تمام و حداکثر 20 سال تمام (تنها برای رشته خلبانی)

🟠 حداقل قد 165 سانتی متر

🟠 قدرت بینایی برای رشته خلبانی: 10/10

🟠 عدم سابقه کیفری

🟠 عدم عضویت یا وابستگی به احزاب، گروه‌ ها و سازمان ‌های سیاسی

🟠 نداشتن سابقه فساد اخلاقی

همانطور که مشخص است عملا دانشگاه شهید ستاری به دنبال دانشجویانی است که آمادگی روحی و جسمانی مناسبی برای دفاع از کشور در موقعیت های مختلف داشته باشند. بنابراین لازم است فرد علاوه بر موارد گفته شده نسبت به دفاع از کشور و حضور در شرایط مختلف آمادگی کافی را داشته باشد.

همچنین در نظر داشته باشید که با ورود به دانشگاه شهید ستاری عملا فرد به عنوان یک نظامی زیر مجموعه ارتش هوایی جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود و ملزم به رعایت شرایط مربوط به آن خواهد بود.

شرایط اختصاصی برای قبولی در رشته خلبانی دانشگاه شهید ستاری

علاوه بر شرایط ذکر شده در بالا، متقاضیان ورود به رشته خلبانی نظامی در دانشگاه شهید ستاری باید دارای شرایط اختصاصی تعیین شده از جانب ارتش جمهوری اسلامی ایران و دانشگاه ستاری باشند. همانطور که گفته شد با قبولی در این دانشگاه عملا فرد به استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران درآمده، از این رو شرایط اختصاصی زیر برای پذیرش و قبول در رشته خلبانی در نظر گرفته شده است:

🧡 ارائه تعهد خدمتی (اشتغال) مطابق قوانین ارتش جمهوری اسلامی ایران (عدم داشتن تعهد خدمتی یا استخدامی به مراکز دولتی و یا بخش خصوصی)

🧡 حداقل معدل کل دیپلم ریاضی یا تجربی برابر 15 (در نظر داشته باشید که فرزندان شاهد، جانبازان و آزادگان معاف از شرط معدل و شرط سنی می باشند)

🧡 قبولی در آزمون عملی، معاینات پزشکی و مصاحبه گزینشی (عدم امکان شرکت داوطلبان دارای معافیت پزشکی)

🧡 متقاضی باید مجرد باشد

چند نکته در خصوص شرایط ورود به رشته خلبانی دانشگاه ستاری

💜 اولا متقاضیان ورود به رشته خلبانی دانشگاه ستاری نباید دارای اضافه خدمت باشند. بنابراین اتمام به موقع سربازی بدون غیبت یا سابقه فرار از خدمت از جمله شرایطی است که باید متقاضی داشته باشد.

💜 نکته بعدی این است که دانشجویان سایر رشته ها و دانشگاه ها در صورت انصراف قطعی از دانشگاه اول خود به شرط داشتن شرایط سنی ذکر شده امکان شرکت در آزمون و قبولی در رشته خلبانی دانشگاه ستاری را خواهند داشت.

💜 همچنین در نظر داشته باشید که درجه داران نیروی ارتش (گروهبان یکم تا استوار یکم) می توانند پس از دریافت نامه و مجوز رسمی از یگان محل خدمت خود نسبت به شرکت در آزمون و ثبت نام در دانشگاه ستاری اقدام نمایند.

شرایط پزشکی که مانع از قبولی در رشته خلبانی دانشگاه ستاری می شود

همانطور که عنوان کردیم قبولی نهایی در دانشگاه شهید ستاری منوط به پذیرش در مصاحبه و آزمون پزشکی است. این مصاحبه توسط کمیسیون پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام میشود.

به طور کلی می توان گفت که بیماری ها و مشکلات پزشکی زیر عملا مانع از قبولی فرد در این رشته و ورود به دنیای خلبانی نظامی می شود:

⚠️ بیماری تالاسمی

⚠️ BMI بالاتر از 30 (چاقی مفرط)

⚠️ فرد دچار کور رنگی باشد.

⚠️ سابقه جراحی های گسترده

⚠️ اثبات مشکلات عمده ارتوپدی

⚠️ سابقه بیماری های خاص اعصاب و روان

⚠️ داشتن هر نوع بیماری صعب العلاج

⚠️ داشتن هر نوع بیماری که نیاز به مصرف مداوم و طولانی مدت دارو دارد.

⚠️ کاهش قدرت شنوایی

⚠️ عدم سلامت کامل دندان و فک

⚠️ بیماری HIV

همانطور که مشخص است فردی که دارای بیماری هایی مانند فشار خون مزمن، دیابت و … که نیاز به مصرف مداوم دارو دارد عملا امکان ورود به این رشته را نخواهد داشت.

رشته خلبانی غیر نظامی در دانشکده صنعت هوانوردی

اما کسانی که دوست دارند به عنوان خلبان غیر نظامی شناخته شوند می توانند از طریق شرکت در آزمون سراسری و پذیرش در دانشکده صنعت هوانوردی وارد این رشته شوند. مراحل ورود به این رشته دانشگاهی به شکل زیر است:

شرایط عمومی و اختصاصی رشته خلبانی غیر نظامی

برای ورود به دانشکده صنعت هوانوردی لازم است که فرد در آزمون سراسری (با دیپلم ریاضی یا تجربی) شرکت کرده و در آن قبول شود. بعد از قبولی در آزمون شرایط اختصاصی و عمومی مختلفی مورد بررسی قرار می گیرند که عبارتند از:

💙 شرایط سنی حداقل 16 و حداکثر 22 سال

💙 التزام به قوانین جمهوری اسلامی ایران

💙 داشتن نمره چشم 10 از 10

💙 قبولی در آزمون زبان انگلیسی

💙 قبولی در مصاحبه پزشکی

💙 ارائه برگه عدم اعتیاد

💙 عدم سوء سابقه کیفری

💙 مقید به دین اسلام یا سایر ادیان مورد پذیرش قانون اساسی کشور

💙 تعهد به انجام خدمت حداقل به مدت دو برابر تحصیل

این ها از جمله مهم ترین مواردی است که در خصوص پذیرش در رشته خلبانی غیر نظامی به آن ها توجه می شود. نکته مهمی که باید بدانید این است که این دانشکده زیر نظر سازمان هوایی کشور می باشد.

البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که طی سال های گذشته دانشکده صنعت هوانوردی گرایش خلبانی را ارائه نکرده و تنها امکان تحصیل در سایر گرایش های رشته هوانوردی در این دانشکده وجود دارد.

تحصیل رشته خلبانی در دانشگاه های علمی کاربردی

5 مرکز علمی کاربردی در کشور وجود دارد که امکان تحصیل بدون کنکور در رشته خلبانی در دو مقطع کارشناسی و کاردانی را فراهم کرده اند. بدین ترتیب فرد تنها بر اساس معدل می تواند نسبت به آموزش دوره خلبانی اقدام کند.

نکته ای که باید بدانید این است که هزینه تحصیل در این مراکز به نسبت آموزشگاه های آزاد کمتر است اما همچنان به علت نیاز به انجام پروازهای آموزشی و آزمایشی خود به خود هزینه تحصیل افزایش پیدا می کند.

همچنین در نظر داشته باشید که در پایان دوره کاردانی فرد می تواند در آزمون دریافت گواهی PPL شرکت کند. این فرد با داشتن این گواهی امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی و مهندسی پرواز (دوره CPL و IR) را خواهد داشت.

مراکز علمی کاربردی مستقر در تهران، البرز و کرمان امکان آموزش در هر دو مقطع را فراهم کرده اند و افراد به واسطه ثبت نام در سامانه سنجش (ورودی مهر یا بهمن) شرایط ورود به این دوره ها را خواهند داشت.

ایا از رشته انسانی میتوان خلبان شد؟

یکی از سوالات پرتکراری که مشاوران ما همیشه به آن پاسخ می دهند این است که «آیا از رشته انسانی یا رشته تجربی می توان در رشته خلبانی تحصیل کرد؟ آیا کسانی که دیپلم انسانی دارند هم می توانند به آرزوی پرواز در آسمان ها برسند؟»

پاسخ به این سوال مثبت است. در متن قانون اشاره ای نشده است که برای احراز در رشته خلبانی نیاز به داشتن دیپلم در رشته خاصی است اما سازمان هوانوردی توصیه کرده است که برای تحصیل در رشته خلبانی بهتر است دیپلم ریاضی داشته باشید.

این توصیه را می توانیم از دو جهت بررسی کنیم:

• رشته خلبانی دارای مفاهیم زیادی از ریاضی و فیزیک است؛ پس داشتن پایه ریاضی شانس موفقیت شما را در این رشته افزایش می دهد.
• در آزمون ورودی رشته خلبانی، سوالات ریاضی و فیزیک مطرح می شود و در صورت تحصیل در رشته انسانی، شانس پاسخگویی و قبولی شما نسبت به فارغ التحصیل رشته ریاضی فیزیک، بسیار کمتر است.

نکته دیگری که لازم است بدانید این است که حداقل معدل توصیه شده برای ورود به رشته خلبانی 14 است. در واقع معدل شما باید از این عدد بیشتر باشد اما اگر کمتر از 14 باشد، شانسی برای تحصیل در رشته خلبانی نخواهید داشت.

بازار کار، درآمد و حقوق رشته خلبانی

فرصت‌ های شغلی این رشته مثل بیشتر رشته‌ های علوم و فنون هوایی است و در صنعت هوانوردی خلبان‌ ها و یا کمک خلبان‌ ها میتوانند در زمینه هایی که هواپیما یا هدایت آن مربوط است مشغول به کار شوند. بیشتر خلبان‌ ها از شغل و درآمد خود راضی هستند و بیشترین حقوق ها نیز توسط شرکت‌ های بزرگ و معروف به خلبان‌ ها داده می‌ شود.

اما بطور کلی میزان درآمد خلبان ها در ایران بسته به عواملی متغیر میباشد بطوری که خلبان های جنگنده و بالگرد درآمدی بین ۲۷ میلیون تومان تا ۶۰ میلیون تومان و خلبان های کپتین در شرکت های مسافربری درآمدی در حدود ۷۰ الی ۱۲۰ میلیون دارند.

رشته خلبانی و سخنی از مشاوران آویژه

به طور کلی می توان گفت که قبولی در رشته خلبانی کار چندان ساده ای نیست، به خصوص این که علاوه بر توانایی ها و استعدادهای فردی لازم است متقاضی شرایط جسمانی خوبی داشته باشد.

همانطور که عنوان شد برای ورود به این رشته دو مسیر نظامی و غیر نظامی وجود دارد. فرد با ورود به مسیر خلبانی نظامی عملا به عنوان یک خلبان جنگنده یا نظامی شناخته شده و باید شرایط مربوط به ارتش را بپذیرد. در طرف مقابل رشته خلبانی غیر نظامی عملا زیر مجموعه ای از سازمان هوایی کشور محسوب شده و فرد به عنوان یک خلبان هواپیمای مسافربری شناخته می شود.

برای ورود به هر کدام از این مسیرها نیاز است که فرد آزمون تعیین شده را شرکت کند تا با قبولی در این آزمون وارد مراحل مصاحبه و بررسی شرایط عمومی و اختصاصی مربوط به آن شود.

لطفا برای استفاده از مقالات سایت به تاریخ انتشار آن دقت فرمایید در صورت هر گونه مغایرت با ما تماس بگیرید

۰ تا ۱۰۰ چگونه خلبان شویم؟ زیرشاخه ها، آینده شغلی و حقوق

شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.