انواع سهمیه در کنکور سراسری ۱۴۰۲

آینده شغلی بسیاری از دانش آموزان به نتایج کنکور گره خورده است. سازمان سنجش کشور، برای اینکه ارزیابی داوطلبان کنکور به عدالت نزدیک تر باشد، سهمیه های مختلفی برای کنکور در نظر گرفته است. سهمیه های کنکور تنوع بالایی دارد و ارزیابی نتایج نهایی کنکور با توجه به رتبه داوطلب در این سهمیه ها انجام می شود. به همین دلیل برای دانش آموزان مهم است که با انواع سهمیه کنکور آشنا شوند و در صورتی که شامل برخی سهمیه های خاص می شوند، بتوانند از آن استفاده کنند.

آگاهی از سهمیه های کنکور در انتخاب رشته نیز به داوطلبان کنکور کمک خواهد کرد. چرا که برخی از رشته های دفترچه انتخاب رشته شامل برخی سهمیه های خاص می شود. به طور مثال ممکن است برای یک رشته سهمیه ای برای افراد بومی استان در نظر گرفته شده باشد، که در این صورت افراد بومی شانس بیشتری برای قبولی در آن رشته داشته باشند و اگر این رشته ها انتخاب نشود، فرصت تحصیل در دانشگاه سراسری را از دست خواهند داد. در ادامه قصد داریم به سهمیه های مختلف کنکور سراسری که توسط سازمان سنجش اعلام شده است، بپردازیم تا شما بتوانید با دیدی بازتر و با آگاهی بیشتری نسبت به انتخاب رشته اقدام نمایید.

سهمیه کنکور مناطق در کنکور سراسری

دانش آموزان با توجه به محل اخذ مدرک تحصیلی خود جزو یکی از سهمیه های مناطق سه گانه قرار خواهند گرفت، مگر اینکه شرایط استفاده از سایر سهمیه های کنکور را داشته باشد.

سهمیه مناطق برای این در نظر گرفته شده است که دانش آموزان با مناطق دارای امکانات آموزشی مشابه مقایسه شوند و رتبه کسب شده برای ورود به دانشگاه عادلانه تر باشد. اما منطقه اخذ مدرک تحصیلی چگونه مشخص می شود؟ در ادامه در این باره توضیح خواهیم داد:

• برای داوطلبان کنکور نظام جدید، محل اخذ مدرک تحصیلی در سه سال آخر دوره متوسطه دوم یعنی پایه دهم تا دوازدهم به عنوان منطقه اخذ مدرک تحصیلی محسوب می شود.
• برای داوطلبان نظام ترمی واحدی و سالی واحدی، محل اخذ مدرک تحصیلی در سال دوم و سوم دبیرستان و دوره پیش دانشگاهی به عنوان منطقه مورد نظر محسوب می شود.
• به طور کلی سه سال پایانی تحصیل قبل از کنکور به عنوان منطقه محل تحصیل لحاظ می شود.

شهر های مناطق سه گانه با توجه به امکانات آموزشی آنها تقسیم بندی می شود. در هنگام ثبت نام با توجه به شهرهای انتخاب شده، منطقه شما نیز مشخص می شود.

شرایط خاص در سهمیه کنکور مناطق

برخی از شرایط خاص وجود دارد که در چگونگی انتخاب سهمیه مناطق اثرگذار است. در اینجا به بررسی این شرایط می پردازیم:

• داوطلبانی که حداقل دو سال از سه سال آخر خود را در خارج از کشور گذرانده اند و یا سال آخر خود را در خارج از کشور گذرانده اند، جزو منطقه ۳ محسوب می شوند.
• داوطلبان معلول که شرایطشان واقعاً خاص است جزو داوطلبان مناطق محروم در نظر گرفته شده اند. یعنی معلولان عزیز (نابینا، ناشنوا، نیمه بینا، نیمه شنوا و معلولین حرکتی) جزو سهمیه منطقه ۳ لحاظ می گردند.
• در صورتی که داوطلب در سه سال پایانی در مناطق مختلفی مدرک تحصیلی خود را دریافت کرده باشد، بخش محل اخذ مدرک تحصیلی مرفه تر به عنوان منطقه او در نظر گرفته می شود.

سهمیه داوطلبان مناطق درگیر بلایای طبیعی

با توجه به آسیبی که شرایط غیرمترقبه در وضعیت تحصیلی داوطلبان ایجاد می کند و شرایط تحصیل این عزیزان را تحت تأثیر قرار می دهد، برای ایجاد عدالت آموزشی، سهمیه ای به آنها داده می شود. به همین دلیل در سال های اخیر به دنبال سیل ها و زلزله هایی که در برخی از مناطق کشور گریبانگیر هموطنان عزیزمان شده، سهمیه ای نیز برای این مناطق در نظر گرفته شده است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.

• حداکثر ۵ درصد مجموع ظرفیت دوره روزانه دانشگاه های واقع در این استان ها به صورت مازاد بر ظرفیت در رشته های مورد نیاز، به داوطلبان شهرهای درگیر بلایای طبیعی اختصاص داده می شود.
• برای استفاده از سهمیه مناطق درگیر بلایای طبیعی باید حتماً مدارک مورد تأیید آسیب جانی یا مالی را دریافت کرده باشند و در هنگام انتخاب رشته گزینه مربوط به استفاده از این سهمیه را انتخاب کنند.
• گواهی و مدارک دریافتی فوق باید در هنگام ثبت نام تحویل دانشگاه گردد.
• در صورت نبود رشته در استان منطقه آسیب دیده، سهمیه مورد نظر در استان های هم جوار لحاظ خواهد شد. همچنین اولویت با دانشگاه های واقع در شهر منطقه آسیب دیده و سپس دانشگاه های واقع در استان مربوطه است.
• برای پذیرش در این کد رشته محل ها داوطلبان باید حد نصاب ۸۰ درصد گزینش آزاد در رشته های غیرپزشکی و ۸۵ درصد حد نصاب گزینش رشته های پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی را کسب نموده باشند.
• تغییر رشته یا انتقال برای کسانی که با این سهمیه در دانشگاه ها پذیرفته شده اند، ممنوع است.
• مدت اعتبار این سهمیه نهایتاً سه سال است که به جز سال اول، شورای سنجش و پذیرش دانشجو باید این سهمیه را تصویب نموده باشد.

سهمیه کنکور مناطق محروم

سهمیه مناطق محروم نیز جزو یکی از سهمیه های کنکور سراسری است که برای ایجاد عدالت آموزشی در نظر گرفته شده است. برخی از مناطق کشور با توجه به امکانات آموزشی که دارند، جزو مناطق محروم در نظر گرفته می شوند و سهمیه ای خاص برای تحصیل در دانشگاه های استان های بومی این مناطق در نظر گرفته شده است. براساس مصوباتی که در کمیته مطالعات و برنامه ریزی آزمون سراسری صورت گرفته است، حداقل ۴۰ درصد از ظرفیت کدرشته محل های ناحیه ای، قطبی و کشوری دوره روزانه همه دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی استان های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، کردستان، کهگیلویه و بویر احمد، هرمزگان، لرستان، سیستان و بلوچستان و کرمانشاه به داوطلبان بومی این استان ها اختصاص دارد.

سهمیه مناطق محروم رشته های پزشکی

همچنین برای اعمال عدالت آموزشی و تربیت و تأمین نیروی انسانی بومی در کادر پزشکی مورد نیاز مناطق محروم، برای رشته های پزشکی، ۳۰ درصد سهمیه برای داوطلبان بومی در نظر گرفته شده است. توجه داشته باشید که این سهمیه برای کلیه مقاطع گروه علوم پزشکی اجرا می شود.

سهمیه داوطلبان شهرستان های جنوب استان کرمان و شهرستان بشاگرد استان هرمزگان

برای شهرستان های جیرفت، عنبرآباد، کهنوج، رودبار جنوب، قلعه گنج و منوجان و شهرستان بشاگرد استان هرمزگان، در صورتی که طبق ضوابط جزو این مناطق لحاظ شوند، می توانند از کد رشته های اختصاصی این شهرستان ها که در دفترچه انتخاب رشته درج شده است، استفاده کنند. توجه داشته باشید که پذیرفته شدگان شامل این تسهیلات باید به مدت دو برابر مدت تحصیل خود، در مناطق محروم استان خود خدمت کنند.

سهمیه کنکور داوطلبان شهرستان ابوموسی در استان هرمزگان

طبق مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۴۰ درصد از سهمیه دانشگاه های استان هرمزگان باید به داوطلبان شهرستان ابوموسی اختصاص یابد. توجه داشته باشید که در این سهمیه کسب حد نصاب ۷۵ درصد گزینش آزاد الزامی است. شرط بومی بودن در شهرستان ابوموسی سکونت مستمر به مدت سه سال در این شهرستان است.

داوطلبان شهرستان ابوموسی در صورتی که حد نصاب لازم را در رشته های دانشگاه های استان هرمزگان کسب ننمایند، به صورت ۱۰۰ درصد در دانشگاه پیام نور ابوموسی قبول خواهند شد و می توانند در دانشگاه پیام نور ابوموسی مشغول به تحصیل شوند.

سهمیه بهیاران نیز یکی از انواع سهمیه کنکور است که طبق مصوبه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی، یک سهمیه ویژه برای بهیاران در نظر گرفته شده است. سهمیه بهیاری در کنکور از سال تحصیلی ۹۶-۹۷ به مدت سه سال است. در سهمیه بهیاران ۵ درصد ظرفیت موجود، با توجه به تعداد متقاضی در هر استان جهت پذیرش مقطع کارشناسی پیوسته پرستاری دوره روزانه در نظر گرفته شده است. برای استفاده از سهمیه بهیاری در کنکور باید شرایط آن را به خوبی بررسی کنید تا بتوانید از این فرصت به خوبی استفاده کنید، چرا که برای استفاده از این سهمیه شرایط عمومی و اختصاصی مختلفی در نظر گرفته شده است.

سهمیه کنکور خانواده شهدا

خانواده معظم شهدا برای استفاده از سهمیه شهدا باید در هنگام ثبت نام، بند مربوطه را انتخاب نمایند تا در صورت تأیید بنیاد شهید بتوانند از سهمیه خانواده شهدا استفاده کنند.

سهمیه کنکور ایثارگران

جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر و همسران و فرزندان آنها، جانبازان زیر ۲۵ درصد و همسر و فرزندان آنها، آزادگان و همسر و فرزندان آنان، همسر و فرزندان شهدا و مفقودالاثر در صورت ارائه تقاضا در هنگام ثبت نام و مورد تایید قرار گرفتن، در سهمیه گزینش می شوند. افراد مشمول این سهمیه باید حداقل ۷۰ درصد از نمره گزینش آزاد را کسب کرده باشند.

سهمیه کنکور رزمندگان

رزمندگانی که حداقل شش ماه متوالی یا متناوب به صورت داوطلبانه در مناطق عملیاتی جبهه های نبرد حضور داشته اند، در صورتی که مدارک خود را به تأیید مراجع ذیربط برسانند، در سهمیه رزمندگان گزینش خواهند شد. این داوطلبان باید حداقل ۷۵ درصد گزینش آزاد را رشته محل مورد نظر کسب کرده باشند.

محدودیت استفاده از سهمیه رزمندگان، ایثارگران و شهدا

افراد دارای سهمیه رزمندگان و ایثارگران با شرایط زیر تنها یک بار می توانند از سهمیه شان در رشته های دوره روزانه و تنها دو بار برای دوره های دیگر یعنی دروه شبانه یا نوبت دوم، پیام نور، غیرانتفاعی، مجازی غیرانتفاعی و پردیس خودگران و ظرفیت مازاد استفاده کنند.

افراد دارای محدودیت در استفاده از سهمیه رزمندگان و ایثارگران به شرح زیر هستند:

• داوطلبان دارای سهمیه رزمندگان ستادکل نیروهای مسلح، وزارت جهاد کشاورزی و بسیجی از سال ۱۳۶۸ به بعد.
• داوطلبان کنکور سراسری دارای سهمیه های رزمندگان و ایثارگران بنیاد شهید و امور ایثارگران از سال ۱۳۷۶ به بعد.

برای آگاهی بیشتر از شرایط استفاده از سهمیه های شهدا، ایثارگران و رزمندگان و نحوه استفاده از آنها می توانید با مرکز مشاوره تلفنی آویژه تماس بگیرید و از مشاوره متخصصان ما بهره مند شوید.

تعهدات پذیرفته شدگان انواع سهمیه کنکور

همه سهمیه ها با توجه به شرایطی که در اختیار داوطلبان قرار می دهند، تعهداتی را برای پذیرفته شدگان دانشگاه ها در نظر گرفته اند. در ادامه این تعهدات را بررسی می نماییم و برای شما شرح خواهیم داد

تعهدات پذیرفته شدگان روزانه

تمامی افراد پذیرفته شده در رشته های روزانه، به دلیل تحصیل رایگان، تعهد دارند که حداکثر یک سال پس از فارغ التحصیلی، در هر منطقه ای که دولت نیاز بداند و برای آنها مشخص کد، خدمت کنند.

همه پذیرفته شدگان دوره روزانه که از سهمیه مناطق ۲ و ۳ در دانشگاه قبول شده اند، بابت تحصیل رایگان متعهد می شوند که دو برابر زمان تحصیل خود را در هر یک از مناطق ایران که نیاز شود، نسبت به ایفای تعهد خود اقدام نماید.

تمامی افراد پذیرفته شده در دوره روزانه سهمیه های مناطق ۲ و ۳ که حداقل نمره سهمیه آزاد یا منطقه ۱ را دارند، باید به اندازه مدت تحصیل خود تعهد خدمت نمایند.

میزان تعهد پذیرفته شدگان دوره روزانه استفاده کنندگان از سهمیه های مناطق ۲ و ۳ در هر صورت کمتر از ۵ سال نخواهد بود.

میزان تعهد پذیرفته شدگان روزانه منطقه ۱، خانواده های شهدا، ایثارگران و رزمندگان به اندازه مدت تحصیل خود خواهد بود.

افرادی که در نهادها و وزارت خانه ها بورسیه شده اند، میزان تعهدشان به اندازه ای است که در قرارداد آنها با سامانه مربوطه ذکر شده است.

تعهدات پذیرفته شدگان سهمیه ها و کدرشته های خاص

کد رشته های خاص شامل سهمیه مناطق زلزله زده، رشته های دارای تعهد وزارت بهداشت و … است و تعهد این افراد تابع قوانین و مقرراتی است که برای آن کد رشته محل در دفترچه راهنما ثبت گردیده است.

تعهدات پذیرفته شدگان دوره های غیر روزانه

دوره های غیر روزانه شامل نوبت دوم (شبانه)، پیام نور، غیرانتفاعی، مجازی غیرانتفاعی، ظرفیت مازاد و پردیس خودگردان است. این افراد هیچگونه تعهد خدمتی ندارند، چرا که آموزش آنها رایگان نبوده است.

گزینش بومی

یکی از مواردی که حتماً در انتخاب رشته کنکور نظر شما را به خود جلب می کند این است که گزینش بومی چیست؟ این گزینش چگونه انجام می شود؟ و سهمیه آن چگونه محاسبه می شود؟ چگونگی تقسیم ظرفیت رشته های بومی در سهمیه های مختلف، محاسبات خاصی دارد که سازمان سنجش آن را لحاظ می کند.

بحث اصلی در گزینش بومی این است که در انتخاب رشته، انتخاب رشته های بومی احتمال قبولی شما را افزایش می دهد. هر رشته محل یعنی رشته ای که در یک دانشگاه ارائه می شود، ظرفیتی دارد که میان سهمیه های مختلف کنکور که در بالا به آنها اشاره شده است، تقسیم می شود. در گزینش بومی قسمتی از ظرفیت کدرشته محل به داوطلبان بومی اختصاص پیدا می کند. پس احتمال قبولی داوطلبان بومی در آن کدرشته محل ها بیشتر از افراد غیر بومی می شود.

انواع تقسیم بندی گزینش بومی

برای هر یک از رشته ها با توجه به ظرفیت های شغلی، علمی، جمعیتی و … هر استان، ناحیه، قطب یا کشور، تقسیم بندی های برای پذیرش بومی صورت گرفته است. منطقه بومی به دسته های زیر تقسیم می شود:

۱- منطقه بومی استان

۲- منطقه بومی ناحیه

۳- منطقه بومی قطب

۴- منطقه بومی بخش یا شهر

پس شما توجه داشته باشید که در هنگام انتخاب رشته حتماً منطقه بومی خود را بررسی کنید و بدانید که در هر یک از این حوزه ها در چه منطقه بومی ای قرار دارید. چون در این صورت می توانید رشته هایی را در اولویت بگذارید که در منطقه بومی شما قرار دارد و به این صورت امکان قبولی خود را افزایش دهید. توجه داشته باشید که در رشته های پرطرفدار مزایای بومی گزینی کمتر در نظر گرفته می شود. برخی از رشته ها نیز به صورت کشوری گزینش می شوند و گزینش بومی ندارند.

تقسیم بندی رشته ها به صورت بومی و غیر آن

کلیه رشته های موجود در دانشگاه ها به دو صورت بومی و کشوری تقسیم بندی می شوند. روش تقسیم ظرفیت این رشته ها در بین سهمیه ها مختلف است. برخی از رشته ها هستند که در کل کشور به صورت محدود ارائه می شوند. یا برخی نیز وجود دارند که در منطقه، ناحیه یا قطب به صورت محدود وجود دارند. به همین دلیل انواع سهمیه کنکور با توجه به شرایط منطقه ای در نظر گرفته شده است. این رشته ها به صورت زیر می باشند:

رشته های کشوری: رشته هایی هستند که درکل کشور، فقط در برخی از دانشگاه ها وجود دارند. مانند رشته های بیوتکنولوژی و باستان شناسی

رشته های بومی: رشته های دوره روزانه دانشگاه ها با توجه به پراکندگی که در کشور دارند به سه نوع استانی، ناحیه ای و منطقه ای تقسیم می شوند.

رشته های استانی: این رشته ها تقریباً در همه استان های کشور موجود هستند. چنین رشته هایی در این دسته بندی قرار می گیرند، مثل رشته کاردانی حسابداری.

رشته های ناحیه ای: این رشته ها در بیشتر استان ها وجود ندارد ولی در چند استان کنار هم وجود دارند. در نتیجه می توان این رشته ها را در ناحیه ای بزرگتر از یک استان تقسیم بندی کرد. برخی از رشته های این تقسیم بندی عبارتند از رشته های معماری، پزشکی و حقوق روزانه.

رشته های قطبی: این دسته بندی از دسته بندی ناحیه ای نیز بزرگتر است. در این دسته بندی رشته هایی وجود دارد که در سطح کشور خیلی کم ارائه می شوند و در چند ناحیه کنار هم می توان آن را دسته بندی کرد. به ناحیه های کنار هم قطب گفته می شود. رشته هایی مانند مهندسی صنایع، فیزیوتراپی و تاریخ روزانه از جمله رشته های موجود در این نوع گزینش هستند.

در شکل زیر چگونگی تقسیم بندی های بومی با توجه به ناحیه و قطب نشان داده شده است.

مشاوره انتخاب رشته و انواع سهمیه کنکور

یکی از مسائل مهم در انتخاب رشته کنکور، توجه به انواع سهمیه کنکور و استفاده از آن هاست. همان طور که مشاهده کردید، آگاهی از شرایط سهمیه های مختلف و زیر و بم آنها تا حدودی گیج کننده است. شما برای آگاهی بیشتر از هر یک از سهمیه های کنکور و شرایط استفاده از آنها می توانید از مشاوره مرکز مشاوره تلفنی آویژه بهره مند شوید. مرکز مشاوره آویژه با در اختیار داشتن کادری مجرب در زمینه انتخاب رشته کنکور همراه شماست. فاصله ما با شما تنها یک تماس از هر جای ایران عزیزمان است. کافیست با خط ثابت و بدون پیش شماره با شماره های ما که در سایت وجود دارد تماس بگیرید.

اصلاح و حذف سهمیه های کنکور ۱۴۰۲

بعد از اعتراضات داوطلبین برای حذف سهمیه ها، لایحه موارد حذف و اصلاح سهمیه های کنکور به دبیرخانه دولت ارسال شد.

در این مفادنامه اصلاح و حذف سهمیه های کنکور به شرح زیر است:

حذف سهمیه بومی گزینی

تغییر حد نصاب ایثارگران از ۷۰ درصد به ۸۵ درصد نمره آخرین نفر

سهمیه های حوادث غیرمترقبه تغییر نکرده است.

حذف سهمیه های فرزندان هیئت علمی، قهرمانان، حافظان قرآن و کشاورزی

سهمیه ویژه بهیاران به صورت ۵ درصد تعیین شد.

سهمیه های مناطق ۱ و ۲ و ۳ تغییری نکردند.

سهمیه های کنکور ارشد و دکتری

سهمیه های مختلفی برای کنکور کارشناسی ارشد در نظر گرفته شده است که هر کدام شرایط خاص خود را دارند.

سهمیه آزمون کارشناسی ارشد ۱۴۰۲

درصورتی می توانید از سهمیه رزمندگان استفاده کنید که شامل یکی از بندهای زیر باشید:

سهمیه ۲۵ درصد

جانبازان ۲۵ درصدو بالاتر و همسر و فرزندان آن ها

همسر و فرزندان شهدا و مفقود الاثر

آزادگان و همسر و فرزندان آن ها

سهمیه ۵ درصد

جانبازان زیر ۲۵ درصد و همسر و فرزندان آن ها 

همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه 

سهمیه آزمون دکتری ۱۴۰۲

برای استفاده از این سهمیه باید دارای شرایط زیر باشید:

سهمیه ۲۵ درصدی

افرادی که حداقل ۶ ماه سابقه حضور در جبهه را از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۸

سهمیه ۱۰ درصدی

مربیان رسمی قطعی یا رسمی آزمایشی تمامی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی (دولتی و غیر دولتی) و دانشگاه آزاد اسلامی

انواع سهمیه در کنکور سراسری ۱۴۰۲

شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.