معرفی رشته زیست شناسی

انسان ها از دوران باستان علاقه خود را به علوم طبیعی و کاوش درباره جانداران نشان داده بودند، که بعدها به نام رشته زیست شناسی شهرت گرفت.

در تعریف رشته زیست شناسی، می توان گفت که رشته زیست شناسی به شناخت همه موجودات زنده اعم انسان ها، گیاهان و جانوران و تاثیر آنها در زندگی بشر می پردازد. می توان گفت این رشته یکی از قدیمی ترین رشته های بشری است و تا به امروز هم تحقیق و کاوش در این مورد این رشته همچنان وجود دارد.

در گذشته نیز دانشمندانی به مانند جالینوس در روم، آیورودا پزشک مصری و ابن سینا به مطالعه و تحقیق در این مورد پرداختند و دستاورد های زیادی در این رشته به جای گذاشتند.

اگر این رشته دانشگاهی برای شما جذاب است، از شما دعوت می کنیم تا پایان این مطلب همراه مرکز مشاوره آویژه باشید؛ چون قرار است در این مطلب همه اطلاعات لازم در مورد این رشته را در اختیارتان قرار می دهیم و شما را به صورت کامل با این رشته آشنا می کنیم.

معرفی رشته زیست شناسی

در دوران رنسانس نیز علاقه به علوم طبیعی سبب توجه به علوم زیست شناسی شد و کسانی نظیر ویلیام هاروی، کارل لینه و بوفون در این رشته علم خود را نشان دادند. در قرن نوزدهم و همزمان با ورود به عرصه صنعتی، علم زیست شناسی به عنوان یک علم آزمایشگاهی به دانشگاه ها و مراکز عالی راه یافت.

طی یک قرن اخیر علم زیست شناسی به کشورمان ایران نیز راه یافت و از سال 1307 شمسی در مرکز آموزشی به نام دارالمعلمین عالی تدریس شد و رشته آموزشی آن نیز تحت عنوان رشته طبیعی در دانشکده علوم دانشگاه تهران در سال 1313 تدریس شد.

همچنین از سال 1384 گروه زیست شناسی دانشگاه تهران به دانشکده زیست شناسی تغییر پیدا کرد. امروزه رشته زیست شناسی نیز به تدریج در دانشگاه های مختلف ایران توسعه یافته و دانشجو می پذیرد.

زیست شناسان را می توان به عنوان پیشوای علوم تجربی دانست. مطالعات آنان در زمینه سلول ها و مولکول ها، گیاهان و جانوران و تمامی موجودات زنده اطلاعات بسیاری را در اختیار سایر علوم قرار داده است. این اطلاعات در حوزه های مختلف علوم برای بهبود شرایط زندگی بشر و پیشبرد اهداف آنان استفاده می شود.

رشته زیست شناسی مناسب چه کسانی است؟

قبل از هر چیز، افرادی که رشته زیست شناسی را انتخاب می کنند، باید علاقه زیادی به مطالعه روی موجودات زنده داشته باشند.

زیست شناسی ماهیت پژوهشی و تحقیقاتی دارد و نیازمند داشتن اطلاعات زیادی در این زمینه است؛ بنابراین فردی که زیست شناسی می خواند، باید حافظه قوی و درک بالایی داشته باشد. علاوه بر آن در توجه به جزئیات توانمند باشد.

رشته زیست شناسی صبوری و پشتکار زیادی برای انجام پژوهش های متعددی می طلبد. فردی که می خواهد این رشته را ادامه دهد باید استمرار کافی در به ثمر رساندن نتایج آزمایش ها و پژوهش ها داشته باشد. همچنین فرد باید مسلط به زبان انگلیسی باشد تا بتواند مطالب روز دنیا را دنبال کند.

از طرفی دیگر محصلین این رشته باید کنجکاوی بالایی داشته باشند، تا با دقت کردن به اطراف خود سوالات مفیدی مطرح کرده و یک روند پژوهشی را آغاز کند. یک زیست شناس باید خلاق باشد تا برای رسیدن به پاسخ سوالاتش آزمایش های مهمی طراحی کرده به پاسخ سوالات خود دست پیدا کند.

گرایش های رشته زیست شناسی

رشته زیست شناسی را می توان جزو رشته های دارای تنوع دانست و 5 گرایش دارد.

گرایش های این رشته عبارتند از:

زیست شناسی – عمومی

زیست شناسی – گرایش علوم جانوری

زیست شناسی – علوم گیاهی

زیست شناسی – سلولی ملکولی

زیست شناسی – زیست دریا

گرایش زیست شناسی عمومی

دوره کارشناسی زیست شناسی، دوره ای است که هدف شناخت و تحقیق در زمینه مفاهیم و اطلاعات کلی و اساسی زیست شناسی است که با جنبه های مختلف این رشته آشنا می کند.

گرایش علوم جانوری

زیست شناسی علوم جانوری، به مطالعه در مسائل مربوط در سه حوزه جانور­شناسی، فیزیولوژی جانوری و علوم جانوری تکوینی فعالیت می کند که در ادامه تحصیلات عالی به صورت تخصصی به هر یک از حوزه ها می پردازد.

گرایش علوم گیاهی

زیست شناسی علوم گیاهی، به طور تخصصی درباره انواع گیاهان به مطالعه می پردازد و در زمینه شناسایی، رده بندی، تبار زایی گونه های گیاهی و قارچ های ایران و جهان، ساختار گیاهان، ژنتیک و تکامل گیاهی، فیزیولوژی گیاهی، بوم شناسی و زیست فناوری به پژوهش می پردازد.

گرایش سلولی مولکولی

در گرایش زیست شناسی سلولی مولکولی، سلول ها و ملکول ها واحد مطالعه هستند و اجزای آنها مثل DNA، RNA، پروتئین ها و نحوه پروتئین سازی مورد پژوهش قرار می گیرد.

رشته زیست شناسی سلولی مولکولی نیز در مقطع کارشناسی دارای 5 گرایش است که عبارتند از:

• گرایش زیست فناوری (بیوتکنولوژی)
• گرایش ژنتیک
• گرایش میکروبیولوژی
• علوم سلولی مولکولی
• بیوشیمی

گرایش زیست دریا

رشته زیست شناسی دریا، رشته جدید و نو محسوب می شود و حوزه های مطالعه رشته زیست شناسی دریا شامل ویژگی های زیست شناسی محیط دریاها و اقیانوس ها، خصوصیات جانداران دریایی، روابط و تعامل موجودات دریایی با یکدیگر و روابطشان با محیط اطراف است.

رشته زیست شناسی دریا دارای چهار گرایش است،که به شرح زیر است:

• گرایش جانوران دریا
• گرایش آلودگی دریا
• گرایش بوم شناسی دریا
• گرایش گیاهان دریا

توانایی های لازم رشته زیست شناسی

دانشجوی رشته زیست شناسی باید عاشق کشف حقایق پدیده ‌های طبیعی باشند و به گردش در طبیعت علاقه مند باشند. زیرا اطلاعاتی که با حضور در محیط طبیعی زندگی گیاه یا جانور می توان به دست آورد، در هیچ کتابی پیدا نخواهد شد.

در ضمن، دانشجویان لازم است فردی منظم و مرتب بوده و بتواند مطالب را در ذهن خویش به خوبی طبقه ‌بندی کند تا در زمینه تحصیلی بتواند موفق شود.

دروس رشته زیست شناسی

دوره تحصیل در تمام گرایش های مقطع کارشناسی رشته زیست شناسی، 4 ساله و شامل گروه های درسی که در جدول زیر مشاهده می کنید، هستند.

نکته: در برخی دانشگاه ‌ها دروس اختیاری یا حتی اختصاصی خاصی ممکن است جایگزین شوند. به طور معمول ۱۰ الی ۱۴ واحد به عنوان دروس اختیاری ارائه می شوند، که بر اساس نیازهای اختصاصی هر گرایش، صلاح ‌دید گروه در دانشکده و یا امکانات و اساتید انتخاب شده اند.

بازار کار رشته زیست شناسی

توصیه ما برای کسانی که می خواهند وارد بازار ­کار این رشته شوند، این است که فقط به مقطع کارشناسی بسنده نکنند و سعی کنند بعد از مقطع کارشناسی ارشد وارد بازار کار شوند. اکنون به صورت تیتر ­وار، به برخی از مشاغل این رشته تحصیلی اشاره می کنیم.

برخی از مشاغل فارغ التحصیلان رشته زیست شناسی عبارتند از:

تدریس در مقاطع مختلف و بر اساس مدرک تحصیلی، سابقه و توانایی ها

تدریس دروس آزمایشگاهی مداری و دانشگاه ها

کارشناس آزمایشگاه ‌های تحقیقاتی یا تشخیص طبی

پژوهشگر و محقق

تکنسین آزمایشگاه

کارخانه ‌های تولید فرآورده هایی دارویی، غذایی و آزمایشگاهی

سازمان مرتبط با حفاظت از محیط زیست

تولیدکننده محتوای علمی و تخصصی

نماینده علمی در شرکت ها و موسسات فروش و توزیع تجهیزات طبی و آزمایشگاهی

در زمینه تولید محصولات کشاورزی یا نیازهای مزرعه داران مانند سموم آفت کش و کود ها

بازار کار گرایش های مختلف زیست شناسی در کشور

فارغ التحصیل زیست شناسی، طیف وسیعی از مشاغل را می تواند تصدی کند که با توجه به گرایش آن، می تواند متفاوت باشد. در ادامه مشاغل را به تفکیک گرایش های زیست شناسی مطالعه فرمایید.

بازار کار زیست شناسی گیاهی

فارغ التحصیلان زیست شناسی گیاهی، می توانند به عنوان دبیر زیست شناسی در دبیرستان ها مشغول به کار شوند.

علاوه بر آن مراکز تحقیقاتی کشاورزی – زیستی، ژنتیک و بیوتکنولوژی، فضای سبز سازمان شهرداری، موزه های ملی تاریخ طبیعی، صنایع تولیدی کشت و تکثیر گیاهان زینتی، دارویی و کشاورزی، و جهاد کشاورزی نیز به این رشته ها نیاز دارند.

بازار کار زیست شناسی جانوری

فارغ التحصیلان زیست شناسی جانوری این گرایش علاوه بر دبیری زیست شناسی در مدارس، در صورت داشتن علاقه می توانند در رشته های خون شناسی یا انگل شناسی که از زیرمجموعه پزشکی هستند، ادامه تحصیل داده و به حوزه های پزشکی وارد شوند.

فارغ التحصیلان می توانند به عنوان تکنسین آزمایشگاه در سازمان هایی مانند محیط زیست، شیلات، جهاد کشاورزی، موزه های ملی تاریخ طبیعی مشغول به کار شوند.

بازار کار زیست شناسی دریا

فارغ التحصیلان زیست دریا می توانند در مراکز پرورش ماهی و آبزیان در اداره شیلات یا مراکز خصوصی مشغول به کار شوند. همین طور در مراکزی که در مورد نگهداری آبزیان در خطر انقراض تحقیقاتی انجام می دهند، شاغل شوند.

بازار کار زیست شناسی سلولی – مولکولی

بازار کار و درآمد این گرایش بهتر از سایر گرایش ها است. فارغ التحصیلان زیست سلولی و مولکولی می توانند در مراکز تحقیقاتی مانند تحقیقات ژنتیک، انستیتو پاستور، مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک مشغول به کار شوند.

علاوه بر آن فارغ التحصیلان این گرایش می توانند در موارد زیر نیز مشغول به کار شوند:

• شرکت های خصوصی در زمینه ساخت مواد اولیه آزمایشگاه های علوم سلولی مولکولی
• موسسه استاندارد آزمایشگاه های کارخانه های تهیه مواد بهداشتی
• صنایع غذایی و دارویی
• ساخت واکسن ها و اسیدها

توجه: در نظر داشته باشید ارگان هایی که در این مقاله آورده شده، صرفا امکان اشتغال را نشان می دهد و جذب نیرو بستگی به آن ارگان است و صد درصد نیست.

ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر گرایش های زیست شناسی

تمام گرایش های زیست شناسی جانوری امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را دارد، که در ادامه به آن می پردازیم.

ادامه تحصیل در زیست شناسی گیاهی

فارغ التحصیلان کارشناسی این رشته می توانند در مقطع ارشد، یکی از گرایش های زیر را ادامه دهند:

• فیزیولوژی گیاهی
• سیستماتیک و اکولوژی گیاهی
• زیست شناسی تکوینی گیاهی

ادامه تحصیل در زیست شناسی جانوری

فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مقطع ارشد در گرایش های زیر ادامه تحصیل دهند:

• فیزیولوژی جانوری
• بیوسیستماتیک
• زیست شناسی سلولی و تکوینی

ادامه تحصیل در زیست شناسی دریا

این رشته نیز در مقطع ارشد امکان ادامه تحصیل دارد و گرایش های آن عبارتند از:

• جانوران دریا
• آلودگی دریا
• بوم شناسی دریا
• گیاهان دریا

ادامه تحصیل در زیست شناسی سلولی مولکولی

زیست سلولی در مقطع کارشناسی ارشد، گرایش های زیر را دارا می باشد:

• زیست فناوری دریا
• بیوفیزیک
• بیوشیمی
• میکروبیولوژی
• ژنتیک
• علوم سلولی و مولکولی
• زیست فناوری (بیوتکنولوژی) میکروبی
• زیست فناوری – گرایش صنعت و محیط زیست

تحصیل رشته زیست شناسی در خارج از کشور و درآمد آن

با توجه به اهمیتی که کشور های خارجی به رشته های تحقیقاتی می دهند و بودجه زیادی به رشته های علوم پایه مانند زیست شناسی اختصاص داده اند، وضعیت اشتغال در چنین رشته هایی نسبت به کشورمان ایران بهتر است.

دانشگاه های برتر برای تحصیل زیست شناسی در خارج از کشور، عبارتند از:

دانشگاه آتاتورک ترکیه

دانشگاه کمبریج

دانشگاه آکسفورد

امپریال کالج لندن

دانشگاه توکیو

دانشگاه تورونتو

دانشگاه سنگاپور

دانشگاه یو سی ال

افراد می توانند با توجه به شرایط این رشته در دانشگاه موردنظر، مدارک مربوطه را ارسال کرده و در صورت پذیرش، برای انجام مراحل مهاجرت تحصیلی، اقدام نمایند.

سخن آخر

با توجه به اینکه رشته زیست شناسی در ایران جزو رشته های پر متقاضی در دانشگاه ها است، توصیه می کنیم کسانی که به این رشته علاقه دارند، حتما به صورت جدی آن را دنبال کنند تا در رشته زیست شناسی تحصیل کنند؛ چرا که این رشته از بازارکار مناسبی برخوردار است.

برای دریافت مشاوره تلفنی تحصیلی، می توانید با مرکز مشاوره آویژه تماس بگیرید. کارشناسان باتجربه این مرکز به سوالات و دغدغه های شما پاسخ داده و شما را برای انتخاب رشته ای متناسب با توانمندی هایتان یاری می رسانند.

برای دریافت مشاوره تلفنی، می توانید از سراسر کشور با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

توانمندی های لازم برای تحصیل در رشته زیست شناسی چیست؟

علاقمندی به مطالعه بر روی موجودات زنده، حافظه بالا، توجه به جزئیات، کنجکاوی و خلاقیت زیاد

گرایش های رشته زیست شناسی چیست؟

زیست شناسی جانوری – زیست شناسی گیاهی – زیست دریا – زیست سلولی و مولکولی

لطفا برای استفاده از مقالات سایت به تاریخ انتشار آن دقت فرمایید در صورت هر گونه مغایرت با ما تماس بگیرید

معرفی رشته زیست شناسی

شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.