از رشته ارگونومی و بازار کار آن چه می دانید؟

یکی از داغ ترین رشته هایی که امروزه در دانشگاه ها تدریس می شود؛ رشته ارگونومی است. در واقع این رشته با بررسی نیاز ها، محدودیت های جسمی، ذهنی و حتی توانایی افراد گوناگون، محصولاتی مطابق با خواست آن ها طراحی می کند.

محصولاتی که در محیط کار، خانه یا در هر مکان دیگری موجبات آسایش و سلامتی، راحتی، ایمنی و… را برای افراد یک جامعه فراهم می آورد. به عبارتی چیزهایی که متخصصان ارگونومی طراحی می کنند؛ علاوه بر آسایش، راحتی و … باعث می شود تا کارایی افراد بالاتر برود.

در واقع متخصصان این حوزه با بررسی محیط اطراف و نیاز های هر فرد، بین ابزار مورد استفاده انسان و بازدهی وی با استفاده از این محصولات، تناسب ایجاد می کنند.

برخی بر این باورند که ارگونومی، ارتباطی بین محیط کار و انسان است در حالیکه اینطور نیست و می توان گفت که این رشته امروزه برای همه امور می تواند کارایی داشته باشد و زمینه های راحت شدن امور را در هر قسمت از زندگی انسان ها فراهم آورد.

افرادی که از رشته ارگونومی فارغ التحصیل می شوند؛ آینده شغلی خوبی نیز دارند برای مثال آن ها می توانند در غالب یکی از هیئت امنای دانشگاه ها، اساتید دانشگاه ها، در کارخانه ها، طراح کار، طراحی وسایل کار و… به صورت حرفه ای فعالیت کنند.

ارگونومی چیست و چه مزیت هایی دارد؟

در واقع اینطور نیست که ارگونومی ارتباط میان انسان و محیط کار باشد؛ بلکه به ارتباط میان انسان و اشیاء اطلاق می شود.

به عنوان مثال اگر در اولین استفاده، بدانیم که چطور از یک لیوان استفاده کنیم به این معناست که این محصول ارگونومی خوبی دارد. یعنی افراد فقط و فقط با تکیه بر احساسات درونی و بدون مطالعه دفترچه راهنما قادر به بهره بردن از محصولات تولید شده باشند.

اما چرا این مسئله بیشتر به ارتباط میان انسان و محیط کار باز می گردد؟ به این علت که عموما استفاده از ابزار و وسایل در محیط کار برای اولین بار دشوارتر است و بسیاری به دنبال نحوه استفاده از ابزار آلات موجود در محل کار خود هستند از ظروفی که در آنجا وجود دارد گرفته، تا ابزار آلات پیچیده ای از جمله ماشین ها و یا دستگاه های مختلف.

اما همانگونه که بیان شد این بدان معنا نیست که ارگونومی فقط مخصوص محیط کار باشد بلکه در زندگی روزمره نیز کاربرد های فراوانی دارد و متخصصان این حوزه به خوبی این نیاز را دریافته و به کار گرفته اند.

به بیان ساده تر ارگونومی علمی است که برای راحت کردن امور، کاربرد دارد. به همین دلیل چنین علمی بسیار ارزشمند است.

همه چیز درباره رشته ارگونومی

دانش آموختگان این رشته به طراحی ابزار و وسایلی می پردازند که علاوه بر فراهم کردن آسایش و راحتی، از بروز مشکلات جسمانی و به بیان کلی به خطر افتادن سلامتی در آینده جلوگیری می نماید.

آن ها با این کار میان کار و انسان تناسب برقرار می کنند. بدین ترتیب استرس های ناشی از کار تا حد خیلی زیادی کاهش می یابد. در نتیجه کاهش استرس، هر فرد وظایف خود را سریع تر، جدی تر و با سرعت عمل بالاتری انجام می دهد.

این رشته، شاخه های متعددی از جمله ارگونومی فیزیکی، ارگونومی شناختی، ارگونومی سازمانی یا اجتماعی و در نهایت ارگونومی سیستمی دارد.

در ادامه به معرفی هر یک از این شاخه ها خواهیم پرداخت.

ارگونومی فیزیکی

این شاخه از علم ارگونومی به خصوصیات آنتروپومتریک (Anthropometry)، آناتومیک، فیزیولوژیک و… انسان تمرکز دارد.

از طرفی تاثیر عوامل فیزیکی محیطی از جمله نور، گرما، لرزش و صدا را نیز بر روی انسان بررسی می کند تا سطح کارایی و عملکرد افراد مختلف را در این شرایط مورد کنکاش قرار دهد.

عموما افرادی که این شاخه از ارگونومی را فرا می گیرند به طراحی محیط کار اداری یا صنعتی، محصولات و ابزار آلات مورد نیاز در سطح جامعه و… می پردازند.

ارگونومی شناختی

این شاخه یکی از مهم ترین شاخه های علم ارگونومی است؛ چراکه در دنیای مدرن همواره به این موضوع بها داده می شود. در این قسمت فعالیت های ذهنی و مغزی انسان ها از جمله حافظه، قدرت درک و تحلیل و… مورد بررسی قرار می گیرند.

به این دلیل که عوامل ذکر شده بر روابط میان انسان و محیط (کار، جامعه یا حتی زندگی روزمره) تاثیر می گذارد؛ متخصصین این حوزه عموما به منظور پیشگیری کردن یا کاهش استرس و همچنین دریافت بازدهی ذهنی بالاتر از شاغلین، به طراحی وب سایت و یا تولید نرم افزار می پردازند.

همچنین این افراد قادراند تا با در نظر گرفتن مواردی که در بالا به آن اشاره کردیم به کارکنان یک مجموعه مشاوره های ارگونومیک نیز بدهند.

بیشتر بخوانید: معرفی رشته طراحی صنعتی و بازار کار آن

ارگونومی سازمانی یا اجتماعی

این شاخه از علم ارگونومی، اعتقاد بر این دارد که افراد و مشاغل، باید سازماندهی شوند تا کارایی و بازدهی شاغلین یک مجموعه افزایش یابد.

به این منظور متخصصین، الگو ها و ساعت های کاری، اکیپ ها و تیم های یک مجموعه را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهند و بر این اساس یک برنامه منظم و دقیق پایه ریزی می کنند تا بازدهی مجموعه نسبت به قبل افزایش پیدا کند.

ارگونومی سیستمی

می توان گفت که کارآمد ترین شاخه علم ارگونومی، شاخه سیستمی آن است. چراکه این شاخه، دانش سه شاخه دیگر علم ارگونومی را به صورت هماهنگ و یکپارچه تحت اختیار خود می گیرد تا انجام دادن امور مختلف را آسان گرداند.

لازم به ذکر است زمانی دانش ارگونومی می تواند به جایگاه اصلی خود برسد که تمامی افراد جامعه به کاربرد ها، یافته ها و موارد استفاده از این علم، آگاهی لازم را پیدا کنند.

در چنین شرایطی، قطعا بازدهی افراد بسیار بالا خواهد رفت.

بازار کار رشته ارگونومی چگونه است؟

این رشته بازار کار خوبی نیز دارد. در صورتیکه فرد استحقاق و توانایی لازم برای ورود به بازار کار این رشته را داشته باشند، می تواند در ارگان های مختلفی به اشتغال بپردازد.

از جمله شغل هایی که فارغ التحصیلان رشته ارگونومی می توانند در آن اشتغال داشته باشند عبارتند از:

هیئت امناء دانشگاه

استاد دانشگاه

اشتغال در مراکز آموزشی خصوصی و عمومی

پژوهشگر پروژه های تحقیقاتی

نیروی کار کارخانه ها

نیروی کار مراکز صنعتی

سازمان های خصوصی یا دولتی تحت عنوان متخصص طراحی کار

طراحی وسائل مورد نیاز در زندگی روزمره و کار

طراحی ابزار به منظور بالا بردن ایمنی افراد در محل کار و…

سیر تا پیاز رشته ارگونومی

رشته ارگونومی یک مسیر برای رسیده به زندگی راحتتر است. چراکه این رشته با در نظر گرفتن نیازها، علاقه‌ها و حتی توانمندی‌های انسان، ابزار و وسایل منحصر به فردی طراحی و تولید می‌کند تا سطح کیفیت و کار افراد بالاتر از قبل برود.

از این جهت می‌توان گفت که رشته ارگونومی به یکی از رشته‌های پر مخاطب تبدیل شده و امروزه کارایی بسیار زیادی دارد.

بنابراین کسانی که در این رشته تحصیل می‌کنند دیگر نباید نگران آینده شغلی خویش باشند؛ چراکه با تلفیق علم و خلاقیت خود می‌توانند موقعیت‌های شغلی فوق‌العاده ای کسب کنند.

سوالات متداول

محصولات ارگونومی به چه منظوری طراحی می شوند؟

محصولات ارگونومی به این منظور طراحی می شوند تا علاوه بر آسایش، راحتی و … کارایی افراد در زمینه های شغلی یا زندگی روزمره بالاتر برود.

علم ارگونومی چند شاخه دارد؟

این رشته، شاخه های متعددی از جمله ارگونومی فیزیکی، ارگونومی شناختی، ارگونومی سازمانی یا اجتماعی و در نهایت ارگونومی سیستمی دارد.

بازار کار رشته ارگونومی خوب است یا بد؟

افرادی که در رشته ارگونومی فارغ التحصیل می شوند؛ آینده شغلی خوبی نیز دارند؛ برای مثال آن ها می توانند در غالب یکی از هیئت امنای دانشگاه، استاد دانشگاه، در کارخانه ها، طراح کار، طراحی وسایل کار و… به صورت حرفه ای فعالیت کنند.

لطفا برای استفاده از مقالات سایت به تاریخ انتشار آن دقت فرمایید در صورت هر گونه مغایرت با ما تماس بگیرید

از رشته ارگونومی و بازار کار آن چه می دانید؟

شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.