یکی از تکنیک هایی که باعث افزایش یادگیری و بازدهی بیشتر حین مطالعه خواهد شد، تکنیک حفظ تمرکز است. چگونه در حین مطالعه باید تمرکز داشته باشیم؟! در ادامه همراهی کنید.
از زبان شاهین معروف خانی: رتبه 6 روانشناسی بالینی 94
حتما براي شما هم پیش آمده که آماده شروع مطالعه می شوید اما دائما افکاري به ذهن شما می آیند و ذهن شما را متشوش می کنند یا در اواسط مطالعه ناگهان حواستان به فکري پرت می شود و دیگر نمی توانید بر مطالعه خود تمرکز کنید. در زیر تکنیک هایی را آورده ایم که با تمرین مداوم آن ها تمرکز شما به مقدار زیادي افزایش پیدا خواهد کرد، پس با ما همراه باشید.
- براي هر جلسه مطالعه تان هدف مشخص تعیین کنید، مثلا: در این یک ساعت 10 صفحه از کتاب فیزیولوژیک را می خونم و یاد می گیرم. تعیین هدف واقعی و واقع بینانه باعث می شود که انگیزه تان افزایش پیدا کنه و افزایش تمرکز حواس داشته باشین. هدف و نیت هاي بزرگتان رو به قدم هاي کوچکتر و هدف هاي باشد. نیت کردن در ابتداي خوندن قابل اندازه گیري جزیی تر تقسیم کنید. سعی کنید همه چیز ملموس و درس هم موثره.
- ایجاد علاقه، به هر شیوه اي که می توانید بین خود و کتاب ارتباط خوبی ایجاد کنید. می توانید قبل از شروع مطالعه یک دقیقه فقط کتاب را در دست بگیرید و آن را نگاه کنید و با آن صحبت کنید.
- فاصله نیانداختن بین مطالعه، وقتی تصمیم به شروع مطالعه گرفته اید،دیگر بدون تردید آن را انجام دهید و از انجام کارهاي دیگر ممانعت کنید.
- فراموش نکنید، هنگام مطالعه، جسم شما نباید هیچ فعالیت دیگري به جز مطالعه کردن انجام بده؛ حتی کارهاي خیلی ساده! ظرفیت توجه در انسان محدوده. دو کار رو نمی شود با هم به درستی انجام داد. اگر از بین ساده ترین کارها هم دو کار با هم انجام بشود، فقط یکی از آنها را می توانیم خوب انجام بدهیم. این واقعیت، یک از محدودیت هاي ذهن ماست. حتی موقعی که داریم می نویسیم، اون لحظه نمی توانیم چیز دیگري را خوب بشنویم.
- درس بخوانید، نه در حال راه رفتن و قدم زدن.
- با شکم پر از غذا تمرکز خوبی نخواهید داشت. بعد از غذاي سنگین ظهر، خواب آلوده و سنگین هستین و وقت مناسبی براي مطالعه و یادگیري نیست .هنگامی که معده شما پر است خون فراوانی به سمت معده و روده سرازیر میگردد تا عمل هضم انجام گیرد. از اینرو خون کمتري به مغز رسیده و کارایی ذهن شما کاهش می یابد.
- با احساس ضعف و گرسنگی نمی توان تمرکز خوبی داشت. پرخوري نکنید، اما حتما هر روز از مواد قندي وپرهیز کرده، در برنامه غذایی خود از مواد « پراکنده خواري» گلوکزدار، به خصوص میوه ها، غافل نباشید! از پروتئینی مثل گوشت، تخم مرغ، عدس و… استفاده کنید. وجود یک تغذیه مناسب، صحیح و کافی و به اندازه در خواهد شد، یعنی قدرت و توان تمرکز شما را بالا می برد و « مطالعه فعال » برنامه روزانه شما سبب افزایش زمان باعث افزایش تمرکز خواهد شد.
- مصرف تمامی داروهاي خواب آور و آرام بخش، باعث کاهش توجه و تمرکز می شود. فقط و فقط در صورت تجویز پزشکی، مانعی ندارد.
- زمان هاي استراحتتان رو طوري برگزار کنید که بعدا باعث کاهش ظرفیت تمرکزتان نشه. در زمان هاي استراحت، از بحث و گفت وگو و پرداختن به کارهاي نیمه تمام – مثل مطالعه بخشی از یک زمان یا دیدن فیلم سینمایی – خودداري کنید. دیدن یک فیلم سینمایی، فقط به اندازه دو ساعت زمان فیلم از شما وقت نمی گیرد، چرا که بعد از اون دو ساعت هم تصاویر یا فکر و خیال هاي مربوط به اون به ذهن شما بازمی گردد و شما را رها نمی کند!!!
- مغز شما عاشق داشتن برنامه منظم است پس اگر می خواهید ذهن تان تمرکز بیشتري داشته باشد. جاي مخصوصی را فقط براي مطالعه در نظر بگیرید. به طور مثال میزي را در اتاق فقط به مطالعه اختصاص دهید اما نکته مهم اینجاست که باید این مکان را فقط براي مطالعه مورد استفاده قرار دهید. یکی از بدترین عادت ها مطالعه در رختخواب است، در این صورت تمرکز شما به حداقل می رسد دلیلش این است که بدن شما عادت کرده که هر وقت زمان خواب شد به رختخواب برود، بنابراین شاید بعد از چند صفحه مطالعه خواب تان بگیرد.
- بعضی وقت ها براي افزایش تمرکز لازم است که از تکنولوژي فاصله بگیرید. زندگی ماشینی امروز نقاط بی شماري براي به هم ریختگی اعصاب و کاهش تمرکز بر جاي گذاشته است. پس وقتی به تمرکز نیاز دارید زنگ تلفن همراهتان را قطع کنید، تلویزیون را خاموش کنید، از کامپیوتر فاصله بگیرید. یا صداي بلند رادیو را کاهش دهید. البته در این مورد استثنایی هم وجود دارد. نتایج برخی از مطالعات ثابت می کند گوش دادن به موزیک بدون کلام و ملایم به بهبود تمرکز شما کمک می کند. بر این اساس وقتی در محیطی پر ازدحام هستید و به تمرکز نیاز دارید. کافی است هدفون را داخل گوش تان قرار دهید و به موسیقی مناسبی گوش دهید در زمان هایی که ذهن شما پریشان و آشفته است هم این تکنیک جواب می دهد.
- شاید برایتان عجیب باشد از استفاده از رنگ قرمز در افزایش تمرکز شما نقش زیادي دارد. تحقیقات پژوهشگران دانشگاه انگلیسی کلمبیا نشان می دهد که رنگ قرمز بر فعالیت مغز تاثیرگذار است. این محققان به این نتیجه رسیده اند که رنگ قرمز سبب بهبود تمرکز به حافظه می شود در حالی که رنگ آبی خلاقیت را تقویت می کند. البته براي افزایش تمرکز لازم نیست که مقدار زیادي رنگ قرمز در اطراف تان وجود داشته باشد. نتایج بررسی ها حاکی از این است که شما با کمک مقدار کمی رنگ قرمز تاثیرات شگرفی را مشاهده می کنید.
بدین منظور چند پیشنهاد برایتان داریم :
- یک تکه کاغذ قرمز را روي میز کارتان قرار دهید.
- یک وسیله ي قرمز مانند خودکار – کتاب – دفترچه و… را روي میز کارتان داشته باشید.
- در کمد لباس هایتان یک یا چند دست لباس قرمز مانند تی شرت، روسري یا دستمال گردن قرار دهید.
- صفحه نمایش کامپیوتر یا تم موبایل تان را قرمز کنید.
- هیچ وقت متوجه نمی شوید که رنگ آبی اتاق تا چه حد می تواند تمرکز شما را کاهش دهد اما به کمک این ترفند می توانید تعادل را در اتاق تان برقرار سازید فقط به یک جسم قرمز فکر کنید.
- وقتی در طول شبانه روز به اندازه کافی نمی خوابید، از لحاظ ذهنی نمی توانید تمرکز خوبی داشته باشید. اگر فکر می کنید که اسباب خواب شما راحت نیست یا اتاق خواب مناسبی ندارید، براي داشتن خواب بهتر تدبیري بیندیشید در ساعت هاي پایانی روز نوشیدنی کافئین دار ننوشید، قبل از خواب به موسیقی آرامبخش گوش دهید و رنگ اتاق خواب و ملحفه ها را تغییر دهید تا شب ها خواب آرام و آسوده اي داشته باشید.
- آرامش خود را حفظ کنید. بدون آرامش خاطر، شما قادر به تمرکز کردن نخواهید بود. ثابت گردیده کورتیزول، هورمون استرس، در یادسپاري اطلاعات جدید و یادآوري اطلاعات پیشین ممانعت بعمل می آورد. کورتیزول با کاهش خونرسانی به هیپوکامپوس عملکرد آن را مختل کرده و به آن صدمه میزند. بنابراین استرس و تنش تاثیرات سوئی بر حافظه بجاي میگذارد.
- مصرف مواد غذایی حاوي کافئین تمرکز و حافظه کوتاه مدت شما را تقویت میکند.
- از تمام حواس خود در روند رمزگردانی اطلاعات استفاده کنید. یاد یارهاي مغز شما شامل: اصوات، رایحه ها، حرکات، احساسات، ساختارها، تصاویر، نمادها، رنگها، مکانها، زبان، هیجانات، طعم ها و حس لامسه میباشند. مثلا براي یادسپاري “سیب” شکل ظاهري، طعم، بو، رنگ و حس لامسه مربوط به آن را تواما به خاطر بسپارید و با صداي بلند واژه سیب را ادا کنید.
- مغز خود را ورزش دهید .یک یا چند حس خود را بطور بدیع و خلاقانه اي درگیر کنید. مثلا اگر عادت دارید با دست راست خود مسواك بزنید، چند روز با دست چپ خود مسواك بزنید- و یا غذا را در کنار خانواده خود در کمال آرامش و سکوت صرف کنید-و یا با چشمان بسته دوش بگیرید.- کارهاي غیر منتظره و غیر معمول انجام دهید- مسیر بازگشت به منزل خود را تغییر دهید- و یا مرکز خرید خود را تغییر دهید.
- مثبت اندیشی و اعتماد بنفس نیز در یادگیري و حافظه تاثیر گذار است. چنانچه شما یادسپاري مطلبی را غیر ممکن بدانید، بالطبع نخواهید توانست مواد اطلاعاتی را بدرستی به خاطر بسپارید.
- با چشمان خود مطالعه کنید. تجربیات نشان داده است که مطالعه با صداي بلند باعث حواس پرتی و البته کندشدن یادگیري می شود.
- فکر مزاحم را روي کاغذ بنویسید، اگر در هنگام مطالعه افکار مزاحم شما را آزار می دادند، آن افکار را در کاغذ بنویسید.این مثل آن می ماند که افکار از ذهن برداشته شده اند و روي کاغذ آمده اند.
- در یک فضاي تاریک شمعی روشن می کنیم. به مدت دو دقیقه با دقت به آن نگاه می کنیم و سپس چشمان خود را می بندیم و تصویر شعله را در ذهن خود نگه می داریم.
- عددي را انتخاب می کنیم و در ذهن خود مثلا 4 رقم 4رقم یا 3رقم 3رقم کم می کنیم. سعی کنید اعداد را به صورت رنگی در ذهن خود تجسم کنید. به عنوان نمونه 400 396 392.
- در ذهن خود آدم برفی را بسازید و کم کم قسمت هاي مختلف بدن آن را آب کنید. مثلا ابتدا سر آدم برفی و بعد بینی آن را و…
- سه موضوع را انتخاب کنید و به هر موضوع به مدت 3دقیقه فکر کنید بدون اینکه به موضوعات دیگر فکر کنید.
- صبح ها فرصت خوبی براي مطالعه است. 10 تا 15 دقیقه قبل از طلوع آفتاب معمولا دو نیمکره مغز فعال است. البته شب ها قبل از خواب نیزمناسب است زیرا بعد از مطالعه دیگر مطلبی یا فعالیتی وجود ندارد و ما به خواب می رویم، بنابراین محتواي مطالعات بهتر یاد گرفته می شود.
- بعد از اتمام مطالعه 2 تا 5 دقیقه در همان مکان آرام بمانید و سپس به مکان هاي دیگر بروید.
در صورتی که مایلید از مشاوره تحصیلی بهره مند شوید یا در خصوص روش های حفظ تمرکز در زمان مطالعهسوالاتی دارید ٬هم اکنون تهران 9099071985 و سایراستانها 9099071985 تماس حاصل فرمایید
در صورت عدم دسترسی به تلفن ثابت و دریافت بسته های مشاوره لطفا کلیک کنید.
تماس از تلفن همراه
لطفا برای استفاده از مقالات سایت به تاریخ انتشار آن دقت فرمایید در صورت هر گونه مغایرت با ما تماس بگیرید
تکنیک هایی برای حفظ تمرکز در زمان مطالعه
شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.